Multinationals spelen grote rol in Nederlandse innovatie

Multinationals zijn goed voor maar liefst 41% van de totale Nederlandse uitgaven aan onderzoek en ontwikkeling (14,1 miljard euro). Ze spenderen daarmee ongeveer veel aan R&D als instellingen in onderwijs en overheid. Daarnaast hebben ze een aandeel van 39% in de werkgelegenheid die te maken heeft met onderzoek en ontwikkeling (totaal 131 duizend FTE). Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

Multinationals doen naar verhouding vaker aan technologische innovatie dan andere bedrijven. Ook maken ze relatief vaker gebruik van overheidssteun ter stimulering van onderzoek en ontwikkeling en innovatie en werken ze relatief vaker samen aan innovatie met andere partijen, zowel in het binnenland als in het buitenland.

Een multinational is een onderneming die de uiteindelijke zeggenschap heeft over bedrijven in twee of meer landen. Een Nederlandse multinational is een bedrijf onder Nederlandse zeggenschap met dochterbedrijven in het buitenland. Een buitenlandse multinational is een bedrijf waarover de uiteindelijke zeggenschap in het buitenland ligt.

Import/export

Onder andere door hun buitenlandse netwerk hebben multinationals een goede import- en exportpositie . Ze leveren dan ook veel van hun productie direct aan het buitenland. Niet-multinationals zijn veel meer op het binnenland gericht. Toch bereiken zij vaak wel indirect het buitenland als toeleverancier van multinationals. Zo is meer dan de helft van de exportverdiensten, de toegevoegde waarde verdiend door export, van de niet-multinationals te danken aan de export via andere bedrijven, met name de multinationals. Dan gaat het bijvoorbeeld om een middelgrote autodakenfabrikant die levert aan een grote autofabrikant die auto’s exporteert naar het buitenland.

In 2016 had Nederland 23 700 multinationals, waarvan 10 300 Nederlands en 13 400 buitenlands. Dit is 1,4% op een totaal van 1,75 miljoen bedrijven, variërend van een eenmanszaak tot een wereldwijd conglomeraat. Ze genereerden dat jaar 30% van de 635 miljard euro aan toegevoegde waarde. Het grootste deel is toe te schrijven aan buitenlandse multinationals (113 miljard euro; 18%) en een kleiner deel aan Nederlandse (78 miljard euro; 12%).

Weinig werknemers

Het aandeel van multinationals in de Nederlandse loonkosten was ongeveer even groot als het aandeel in de toegevoegde waarde. Het aandeel in de totale Nederlandse productiewaarde (39%) en winst (32%) was groter. De economische prestaties werden geleverd met relatief weinig werkgelegenheid (22% van het totaal van 7 miljoen FTE).