Telebotica: op afstand voelen wat je robot doet

Robots kunnen niet alleen op eigen houtje werken, maar ook fungeren als de handen en ogen van een menselijke operator. Met de nieuwste generatie telebotica voel je het zelfs als je ergens tegenaan stoot. Ook als je zelf heel ergens anders zit.

Complexe taken uitvoeren op afstand is nu vaak nog behelpen. Een vaargeul uitbaggeren of een las leggen terwijl je op een scherm kijkt, is nu eenmaal anders dan wanneer je het ter plekke uitvoert. Met de vinding van i-Botics wordt het net iets makkelijker. Die stelt de gebruiker namelijk in staat om te ‘voelen’ of het goed zit. Douwe Dresser: "We gebruiken een ‘haptic device’. Dat zorgt ervoor dat je wat je ziet, ervaart als een aanraking."

I-Botics, het Joint Innovation Centre van TNO en de universiteit Twente, heeft er een proefopstelling voor gebouwd. Deze stelt de gebruiker voor de uitdaging om vanachter een simulator een ronde balk in een exact passend gat te steken. Een oranje robotarm naast de simulator voert de opdracht simultaan uit. Puur op het oog best een lastige opgave, ondanks het driedimensionale beeld op het scherm. Het wordt makkelijker doordat je in de handgrepen voelt wanneer de balk tegen de randen aan stoot. "Daarvoor zorgt een motortje dat we hebben ingebouwd in het systeem", vertelt Desser. Operators worden op deze manier beter vertrouwd met de omgeving waarin ze werken. Het moet hen in staat stellen intuïtief de omgeving waar te nemen en te handelen alsof ze aanwezig zijn op locatie.

Op het innovatiefestival iTanks Innovatie Paviljoen XL in Rotterdam, waar de opstelling recentelijk te zien was, toonde i-Botics hoe het probleemloos vanuit Twente een taak kan uitvoeren. Vanaf de andere kant van de wereld kan natuurlijk ook.

Gevaarlijke taken

Het Joint Innovation Centre zoekt nu partners die willen helpen de innovatie in de praktijk te gebruiken. "We denken dat er vooral mogelijkheden liggen bij het veilig uitvoeren van complexe taken in bijvoorbeeld nucleaire installaties, onder water of in giftige omstandigheden", vertelt Leontien Kalverda (I-Botics). Vanuit de Rotterdamse haven is er belangstelling van tankopslagspecialisten. Telerobotics zou hier van pas kunnen komen bij het koppelen van slangen voor het overpompen van gevaarlijke stoffen. Nu is dat nog een gevaarlijk handwerk, maar een op afstand bediende robotarm heeft geen last van schadelijke dampen en vloeistoffen. Met behulp van de haptische terugkoppeling kan een operator direct voelen of een slang goed zit.