“Ondergrondse waterkrachtcentrale noodzakelijk voor klimaatdoelen”

Omringende landen gebruiken stuwmeren als energiebuffer. Is er elektriciteit nodig, dan stroomt water uit het meer via een turbine/generator naar beneden. Is er elektriciteit teveel, dan pomp je het water weer omhoog. Wereldwijd wordt 99% van de elektriciteitsopslag op deze manier geregeld. Het is bovendiende enige technologie voor grootschalige opslag die beschikbaar is, zonder dat eerst nog R&D nodig is: het is proven technology.

Circulerend water

Blue Battery wil deze techniek nu naar Nederland halen. Dat is mogelijk dankzij onderzoek aan het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van de Universiteit Utrecht. Oprichter Jan Huynen van Blue Battery becijferde de details van een waterkrachtcentrale in de Limburgse bodem.

Bovengronds komt een klein meer (25 ha). Ondergronds komt een tweede reservoir op 1,4 km diepte in een homogene laag hardsteen. Het water circuleert tussen deze twee reservoirs, net als bij een conventionele waterkrachtcentrale.

Omdat het hoogteverschil zo groot is, is maar weinig water nodig om toch veel energie te kunnen opslaan. De energiebuffer die Blue Battery wil bouwen kan een dag lang een miljoen huishoudens van elektriciteit voorzien, of de Nederlandse industrie draaiend houden.

Expertgroep

Vorige week is een expertgroep gestart, die locaties in Limburg zal onderzoeken. Uit eerder bodemonderzoek bleek al dat de hardstenen laag in de diepe bodem bijzonder stabiel is. Met nieuwe monitoring-technieken zal de ondergrond verder in kaart worden gebracht. Ook zal het eerder gemaakte ontwerp verder worden gedetailleerd, zodat de bouw over twee jaar kan beginnen. Tegen 2025 kan de energiebuffer dan starten.
Blue Battery zal ontwikkeld binnen een structuur, waarin wetenschap, overheid en bedrijfsleven nauw met elkaar samenwerken. De betrokken experts zijn onder meer:

• Gert Jan Kramer, hoogleraar duurzame energievoorziening aan het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van de Universiteit Utrecht;
• Han Vrijling, hoogleraar hydraulische structuren aan de TU Delft;
• Jan Huynen, oprichter Blue Battery;
• Jos Schneiders, voormalig directeur DSM Nederland en voormalig bestuursvoorzitter van Limburg Economic Development;
• Ruud Deckers, directeur Blue Battery;
• Ruut Schalij, directeur van eRiskGroup.

Kramer en Vrijling benadruken het belang van een energiebuffer voor het Nederlandse elektriciteitsnet. "We hebben in Nederland onvoldoende opslagmogelijkheid voor elektriciteit als we niet willen terugvallen op centrales met fossiele brandstoffen. Het plan van Blue Battery voorziet in zo´n energiebuffer", aldus Kramer. "Nu de noodzaak en de technische en economische haalbaarheid zijn aangetoond, is het nodig om de volgende stap te zetten en met industrie, overheid en bedrijfsleven dit gezamenlijk mogelijk te maken", aldus Vrijling.

Schneiders: "Meer dan driekwart van onze elektriciteit is bestemd voor zakelijk gebruik. Verduurzaming van de industrie vergt grootschalige opwekking van groene stroom, bijvoorbeeld door windparken op zee. Dit vereist ook grootschalige buffercapaciteit om vraag en aanbod in balans te brengen."