Betere zonvoorspellingen helpen netbeheerders

Steeds meer mensen hebben zonnepanelen op hun dak liggen. De netwerken waar al die opgewekte energie op terechtkomt, zijn daar eigenlijk helemaal niet voor ontworpen. Beheerders pogen de netwerken ‘slim’ te maken, om beter te kunnen anticiperen op de pieken en dalen in de stroomtoevoer. Maar nog slimmer is het als je precies weet wat er aan zonne-energie aan gaat komen.

Het project Every ray counts van netwerkbedrijf Alliander en de universiteit in Wageningen (WUR) wil daarvoor zorgen. "Nu is de verwachting nog voornamelijk gebaseerd op wat er op dit moment wordt opgewekt en wat je op basis van historische gegevens dan mag verwachten voor de rest van de dag. Er komt nog weinig meteorologische info bij kijken", legt projectleider Chiel van Heerwaarden van leerstoelgroep Meteorologie en Luchtkwaliteit uit.

"Door proactief te reageren op basis van meteorologische kennis over wat er over een paar uur aankomt, krijg je betere informatie. Over de pieken en dalen die gaan komen. Wolken en wolkvorming zijn daarbij essentieel. De opbrengst van zonnepanelen hangt niet alleen af van hoe krachtig de zon schijnt, maar vooral ook van hoe bewolkt het is."

Daarbij kunnen wolken niet alleen zorgen voor een dipje in de energieproductie, maar ook voor overproductie. "Dat komt doordat de wolk een deel van het opvallend zonlicht naar het zonnepaneel weerkaatst. De opbrengst wordt daardoor hoger dan bij onbewolkt weer." Dat effect wordt tot nu toe niet meegenomen in de modellen die zonne-energie voorspellen.

 

Veenkampen

Masterstudente Esther Peerlings is bezig die relatie tussen zoninstraling en wolken te doorgronden. Zij analyseert daartoe de fluctuaties in zonnestraling op minuutschaal van WUR-weerstation Veenkampen. Koppeling van die data aan gegevens van Alliander moet leiden tot een beter begrip van de effecten van bepaalde weertypes op het net. Daarnaast kunnen de zonvoorspellingen zelf een stuk nauwkeuriger.
"Samen met het KNMI kijken we hoe we met de data uit Harmonie, het gebruikte weermodel voor Nederland, tot betere zonne-energievoorspellingen kunnen komen", legt Van Heerwaarden uit. Op de langere termijn staan zelfs weermodellen op de rol die individuele wolken kunnen voorspellen. "Maar dan zijn we wel een jaar of tien verder. Wat we nu wel gaan doen is wolken simuleren en kijken of dat betere voorspellingen van zonne-energie oplevert."