17 feb. 1999
1 minuut
Voor het berekenen van een milieuvoetafdruk zijn inmiddels honderden indicatoren ontwikkeld. Maar zijn ze ook allemaal nodig? “Het kan veel simpeler”, zegt milieukundige Zoran Steinmann van de Radboud Universiteit. “Een set van vier relatief simpele indicatoren is al voldoende.” Steinmann promoveert vandaag op onderzoek naar de optimale set aan milieu-indicatoren voor productanalyses.
De voetafdruk van producten wordt berekend met levenscyclusanalyses (LCA’s). Daarbij wordt de hele levenscyclus van een product in kaart gebracht, van het winnen van de ruwe grondstoffen tot aan de uiteindelijke afvalverwerking, inclusief alle benodigde transport- en verwerkingsstappen. Omdat er inmiddels al meer dan honderd milieu-indicatoren zijn, is het behoorlijk complex om een LCA uit te voeren.
Steinmann heeft echter ontdekt het overgrote deel van deze indicatoren niet noodzakelijk is om de variatie in milieuschade tussen producten te verklaren. Ze vergeleek 135 indicatoren voor 976 producten, variërend van graankorrels tot LCD displays tot cementblokken. Daarbij analyseerde ze de correlaties. Een set van vier relatief simpele indicatoren, voor respectievelijk energie, land, water en materialen, bleek al voldoende om meer dan 90% van de variatie in de schade aan biodiversiteit en gezondheid te verklaren.
Timing en locatie
Volgens Steinmann kan het feit dat berekeningen van voetafdrukken van elkaar verschillen deels worden veroorzaakt door het niet (volledig) meenemen van ruimtelijke of temporele variabiliteit. "Dezelfde hoeveelheid uitstoot van één stof of gebruik van een grondstof, zoals water, heeft niet altijd hetzelfde effect. Dat effect is afhankelijk van de timing en locatie van de uitstoot. Het effect op waterschaarste veroorzaakt door watergebruik kan bijvoorbeeld sterker zijn in de zomer dan in de winter (temporele variabiliteit). En het aantal zieke mensen door uitstoot van een kilogram fijnstof, zal sterker zijn in dichtbevolkt gebied (ruimtelijke variabiliteit). Het idee is dat wanneer dit soort effecten meer volledig worden meegenomen, we een betere schatting van de voetafdrukken van producten kunnen maken", verklaart Steinmann.
Milieuvoetafdruk telefoon uitrekenen
Overigens kun je de ecologische voetafdruk van je mobiele telefoon uitrekenen met deze test van Radboud Reflects.
Anderen lazen ook
