Fietsend computeren op het werk is gezond èn productief

Door fietsend te computeren kan een werknemer aan zijn gezondheid werken, zonder dat de werkprestatie eronder lijdt. Sterker nog: lezen gaat zelfs ruim 30% sneller dan als men stil zit

TNO onderzocht of, en hoe, de prestatie beïnvloed wordt, wanneer de computertaak gecombineerd wordt met een gezonde portie lichaamsbeweging. Voor de ruim 5 miljoen Nederlanders die hun werk louter zittend of staand uitvoeren, zou lichaamsbeweging tijdens het werk kunnen helpen om overgewicht te bestrijden en het risico op diabetes en hart- en vaatziekten te verkleinen.

Onderzoek

Tien personen voerden lees-, muis-, en typetaken uit, terwijl ze stepten (op 15% van hun maximum), of matig-intensief (op 30%) of intensief fietsten (op 50%) op een fietsergometer die aan een verhoogde werktafel stond. Het onderzoek vond plaats in een laboratorium, met studenten als proefpersonen. De fietscondities voldeden qua intensiteit aan respectievelijk de Nederlandse Norm Gezond Bewegen en de Fitnorm. Het steppen was niet intensief genoeg om aan deze normen te voldoen, maar gaf wel een verdubbeling van het energieverbruik in rust. Ter controle voerden de studenten dezelfde taken uit terwijl ze stilzaten op de fiets.

Rustig fietsen

Fietsen met matige belasting blijkt een geschiktere vorm van bewegen dan steppen of fietsen met zware belasting. Typen ging gemiddeld 10% langzamer tijdens steppen en zwaar fietsen dan bij stil zitten. Bij matig-intensief fietsen verminderde de type-snelheid niet. Het lezen van tekst ging zelfs beduidend sneller tijdens fietsen: +32% tijdens matig-intensief fietsen en +23% tijdens zwaar fietsen. Tussen steppen en stil zitten was er geen verschil in leessnelheid. Verder lijkt de spierspanning in een belangrijke nek-schouderspier ongunstiger tijdens steppen dan tijdens fietsen en bij stil zitten. Vergeleken met stil zitten, werd meer lichamelijk ongemak ervaren tijdens steppen en fietsen met zware belasting, maar niet tijdens fietsen met matige belasting. Bij nauwkeurig werken met een muis was men in alle beweeg-condities minder productief dan wanneer men gewoon stil zat; men had 19% meer tijd nodig tijdens matig-intensief fietsen, 25% meer tijdens zwaar fietsen en 50% meer tijdens steppen.

Dynamische werkplekken

De resultaten van dit verkennende onderzoek waren zo veelbelovend dat een aantal marktpartijen sinds 2010 werkt aan de ontwikkeling van een ‘Dynamische Werkplek’; een werkplek waaraan computertaken gecombineerd kunnen worden met een gezonde hoeveelheid lichaamsbeweging. Eind 2011 is een prototype gereed, dat in 2012 getest gaat worden in lab- en praktijkonderzoek.