17 feb. 1999
2 minuten
Er is groen licht voor Spexone, een nieuw te ontwikkelen Nederlandse ruimte-instrument voor fijnstofmeting. Het apparaat wordt in 2022 gelanceerd aan boord van Nasa-satelliet Pace. Volgens SRON kan het de eigenschappen van aerosolen in de atmosfeer ongekend nauwkeurig in kaart brengen, wat zal leiden tot antwoorden op openstaande klimaatvragen.
"Een van de grootste hiaten in onze kennis van het hedendaagse klimaat is dat we niet precies weten hoeveel aerosolen er in de atmosfeer zitten, welke eigenschappen die hebben en wat hun precieze effect op straling en wolkenvorming is", stelt Otto Hasekamp van SRON, hoofdonderzoeker voor Spexone.
Het instrument meet aerosolen: kleine stofdeeltjes in de lucht zoals roetdeeltjes, as en woestijnstof, ook wel fijnstof genoemd. Ze hebben grote invloed op luchtvervuiling en klimaatverandering, maar hun precieze rol is onvoldoende bekend. Zo weerkaatsen de meeste aerosolen licht en hebben daarmee een afkoelend effect op de aarde, maar kunnen ze door absorptie ook een opwarmend effect hebben.
"Het compacte Spexone instrument (minder dan 10 kg) geeft onderzoekers nauwkeuriger dan voorheen inzicht in de eigenschappen van aerosolen, zoals grootte, samenstelling, vorm en absorberend vermogen", aldus Hasekamp. Een spectropolarimeter brengt de aerosol-eigenschappen die voor opwarming of afkoeling zorgen in kaart door te meten in hoeverre zonlicht is gepolariseerd als het via de aardatmosfeer is teruggekaatst richting de Pace-satelliet.
Pace observatorium
Het Nasa-observatorium Pace (Plankton, Aerosol, Cloud & ocean Ecosystem) bestudeert factoren die in samenhang invloed hebben op klimaat. Pace herbergt drie wetenschappelijke instrumenten: de Oci (Ocean Color Instrument), de aerosol-polarimeter Spexone en de wolken-polarimeter Harp-2 (Hyper-Angular Rainbow Polarimeter).
Samenwerking en financiering
De ontwikkeling van Spexone ligt in handen van SRON, Netherlands Institute for Space Research, en Airbus Defence and Space Netherlands, ondersteund door experts van TNO en het Nederlandse MKB. Spexone wordt financieel mogelijk gemaakt door een Nederlandse investering van veertien miljoen euro. Daarvan betaalde het Netherlands Space Office eerst al twee en nu nog eens zeven miljoen euro. Overige financiering komt van de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), SRON Netherlands Institute for Space Research en Airbus Defence and Space Netherlands. Nasa verzorgt-naast het OCI instrument-de satelliet, de integratie van de instrumenten op de satelliet, de lancering en infrastructuur op de grond. Het Harp-2 instrument wordt geleverd door University of Maryland, Baltimore County (UMBC).
Anderen lazen ook
