Koolstofverwijdering in het Nederlandse energiesysteem

Beleidsmakers bij overheden, industrieën en marktpartijen zijn bezig met de vraag hoe Nederland klimaatneutraal kan worden en resterende broeikasgasemissies kan compenseren. Daarom heeft TNO een analyse uitgevoerd naar de mogelijkheden van koolstofverwijdering (ook wel aangeduid met negatieve emissies).

Het rapport ‘Koolstofverwijdering in een duurzaam Nederlands energiesysteem’ onderzoekt de rol van koolstofverwijdering in het bereiken van deze doelen en wat er de komende 25 jaar moet gebeuren.

Dit rapport is gebaseerd op de Adapt- en Transform-energiescenario’s, die verschillende toekomstbeelden schetsen voor een klimaatneutraal energiesysteem in Nederland. Volgens de analyse loopt de CO₂-opslag op naar respectievelijk 40 en 15 Mton per jaar om de klimaatdoelen te halen.

Het Adapt-scenario gaat uit van een minder ambitieuze aanpak waarbij fossiele brandstoffen nog langere tijd worden gebruikt, terwijl het Transform-scenario vergaande verduurzaming en gedragsverandering veronderstelt. Beide scenario’s voorzien een aanzienlijke toename van niet-fossiele CO₂-opslag, volgens TNO essentieel voor het compenseren van resterende broeikasgasemissies.

Aanbevelingen

Om de transitie naar een duurzaam energiesysteem te versnellen, doet TNO de volgende aanbevelingen:

Onderzoek de Europese markt voor CO₂-opslag. Door de mogelijkheden voor CO₂-opslag in Europa te verkennen, kunnen we nieuwe kansen identificeren voor internationale samenwerking en de ontwikkeling van een geïntegreerde CO₂-opslagmarkt. Dit zal bijdragen aan de efficiëntie en schaalbaarheid van koolstofverwijdering.

Investeer in technologieontwikkeling om CO₂-afvang te verbeteren. Door te investeren in onderzoek en ontwikkeling kan de efficiëntie en kosteneffectiviteit van CO₂-afvangtechnologieën worden verbeterd. Dit is cruciaal om de grootschalige toepassing van koolstofverwijdering mogelijk te maken.

Creëer economische prikkels om investeringen aantrekkelijk te maken. Het is belangrijk om financiële stimulansen te bieden, zoals subsidies en belastingvoordelen, om bedrijven te motiveren te investeren in koolstofverwijderingstechnologieën. Dit zal helpen om de markt voor CO2-afvang en -opslag te laten groeien.

Ontwikkel beleid om fossiele brandstoffen te beperken. Beleidsmaatregelen die het gebruik van fossiele brandstoffen verminderen, zoals strengere emissienormen en het bevorderen van duurzame brandstoffen, zijn essentieel om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en de overgang naar een klimaatneutraal energiesysteem te versnellen.

Implementeer een certificeringssysteem voor afgevangen CO₂. Een transparant en betrouwbaar certificeringssysteem voor afgevangen CO₂ zal ervoor zorgen dat de koolstofverwijdering meetbaar en verifieerbaar is. Dit zal het vertrouwen van investeerders en beleidsmakers vergroten en de markt voor koolstofverwijdering stimuleren.

Update scenario’s regelmatig op basis van nieuwe inzichten. Het is belangrijk om de energiescenario’s regelmatig te herzien en bij te werken op basis van de nieuwste technologische ontwikkelingen en beleidsveranderingen. Dit zal helpen om de strategieën voor koolstofverwijdering relevant en effectief te houden.