Katerina Dohnalová ontvangt Minerva-Prijs 2013

Stichting FOM kent de Minerva-Prijs 2013 toe aan dr. Katerina Dohnalová. Zij ontvangt de prijs voor haar onderzoek naar silicium kwan­tum dots

Elke twee jaar bekroont FOM de beste natuurkundige publicatie van een vrouwelijke onderzoeker met de Minerva-Prijs. Dit jaar was de FOm/v-adviescommissie unaniem in haar besluit de Minerva-Prijs toe te kennen aan Dohnalová, universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). De commissie was zeer onder de indruk van het artikel dat zij afgelopen januari publiceerde in Light Science and Applications: ‘Surface brightens up Si quantum dots: direct bandgap-like size-tunable emission’.

Doorbraak

In het artikel beschrijft Dohnalová onderzoek aan silicium kwantum dots – kleine nanokristallen waarin kwantummechanische eigenschappen een duidelijke rol spelen. Door de kwantum dots van een koolstoflaagje te voorzien, wist Dohnalová met haar collega’s de elektronische structuur van de dots te veranderen. Daardoor zenden de kwantum dots veel efficiënter licht uit dan voorheen.

De efficiënte silicium quan­tum dots vormen een geschikt materiaal voor leds, displays en flexibele zonnecellen. In zonnecellen zouden ze andere (giftige) materialen zoals cadmium-selenium kunnen vervangen. Doordat de silicium kwantum dots biologisch afbreekbaar zijn, zijn ze ook geschikt voor medische toepassingen zoals bioimaging.

De FOm/v-adviescommissie wijst erop dat Dohnalová in relatief korte tijd een belangrijke bijdrage leverde aan deze doorbraak op het gebied van fotonica. Dohnalová verrichte dit onderzoek binnen het Joint Solar Programme, een van de Industrial Partnership Programma’s van FOM.

Carrière

Katerina Dohnalová sleepte in 2007 een dubbele promotie in de wacht. Ze promoveerde zowel aan de Universiteit Louis Pasteur te Straatsburg (Frankrijk), als aan de Charles Universiteit te Praag (Tsjechië). Ze werkte daarna als postdoc aan de Tsjechische Academie der Wetenschappen. Van 2009 tot 2013 werkte zij als postdoc in de groep van prof.dr. Tom Gregorkiewicz aan het Van der Waals-Zeeman Instituut van de UvA. Op dit moment is zij in deze onderzoeksgroep aangesteld als Assistant Professor na het ontvangen van een MacGillavry fellowship.

Minerva-Prijs

De tweejaarlijkse Minerva-Prijs voor de beste natuurkundige publicatie van een vrouw maakt deel uit van het FOm/v-stimuleringsprogramma. De prijs heeft als doel de aandacht te vestigen op excellente vrouwelijke natuurkundigen en een impuls te geven aan de carrière van de prijswinnares. De prijs wordt uitgereikt aan een Nederlandse vrouw, of aan een buitenlandse vrouw die voor haar publicatie onderzoek in Nederland heeft gedaan. Aan de Minerva-Prijs is een geldbedrag van 5.000 verbonden, door de winnares vrij te besteden.

Uitreiking

Dohnalová zal op dinsdagavond 21 januari 2014 haar prijs in ontvangst nemen tijdens het congres Physics@FOM 2014. Op woensdag 22 januari zal Katerina Dohnalová een voordracht houden over het onderzoek dat zij beschreef in het prijswinnende artikel.

Dohnalová, K., Poddubny, A.N., Prokofiev, A.A., De Boer, W., Umesh, C.P., Paulusse, J.M.J., Zuilhof, H. & Gregorkiewicz, T., Surface brightens up Si quantum dots: direct bandgap-like size-tunable emission, Light: Science & Applications (2013) 2, e47; doi:10.1038/lsa.2013.3