Industriële afvalstromen op de kaart

Zichtbaar maken waar bedrijfsafval terecht komt. Dat was de uitdaging voor TU/D-promovenda Rusnė Šilerytė. Vaak kan dit afval hergebruikt worden, maar dat gebeurt veel te weinig. Ze heeft de Nederlandse afvalstromen op interactieve kaarten gezet.

Tot voor kort waren overheden en bedrijven in veel westerse landen niet echt geïnteresseerd in het omzetten van de afval van de industrie in hergebruikte materialen, zolang dit geen gevolgen had voor het milieu. “Door schaarste aan basismaterialen, mede veroorzaakt door de Covid-19-pandemie, komt nu echter de urgentie van hergebruik aan de oppervlakte”, merkt Šilerytė, inmiddels specialist op het gebied van industriële afvalstromen. “Er zijn veel gegevens beschikbaar, maar die moeten vanuit een ander perspectief worden bekeken.”

Om een circulaire economie op gang te brengen en te voorkomen dat er veel afval geproduceerd blijft worden, moeten overheden de afvalstromen kunnen monitoren. Er worden al veel en gedetailleerde gegevens verzameld over transport en verwerking van afval dat binnen de landsgrenzen verwerkt wordt. Afval is daarmee een goed gereguleerd onderwerp, althans in de EU-landen. “Maar dit wordt expliciet gedaan om de schade die dit afval veroorzaakt te registreren en om milieuvervuiling te voorkomen. Nu we de overgang naar een circulaire economie maken, moeten we afval dat niet schadelijk is opnieuw in onze economie integreren. Dat is mogelijk op basis van het huidige dataverzamelingsproces, aangevuld met nieuwe informatie. Het moet bijvoorbeeld duidelijk zijn of het al dan niet geschikt is om het voor zijn primaire functie te hergebruiken. Dit is slechts een kwestie van het aanpassen van de afvaladministratie die bedrijven van overheidswege moeten bijhouden. Ik ben ervan overtuigd dat voorkomen kan worden dat grote hoeveelheden afvalmaterialen worden gedegradeerd.”

“Afval wordt intensief door het land vervoerd”

Het resultaat van het onderzoek is een techniek om afvalstromen in kaart te brengen. Aan de hand van alle registraties die ze tot haar beschikking had, heeft Šilerytė landelijke transportstromen op interactieve kaarten weergegeven. “Veel stromen waarvan jij en ik ons niet bewust zijn, werden ineens zichtbaar. Afval blijkt intensief door het land te worden vervoerd van de ene afvalverwerker naar de andere. Zo werkt die markt en er is geen sturend mechanisme om dit te voorkomen.”

Webapp

Šilerytė bracht de door haar ontwikkelde techniek in de praktijk. Tijdens haar onderzoeksperiode richtte ze samen met een andere promovendus een bedrijf op en ontwikkelde ze een webapplicatie om te achterhalen welk afval er geproduceerd wordt, waar het naartoe gaat en wat de mogelijkheden zijn om dit afval opnieuw te gebruiken. Nu ondersteunt ze overheden en bedrijven om hun afval circulair in te zetten.