Industrie 4.0 zet ontwerptraject procesinstallaties op zijn kop

Vooral de Duitse machine- en installatiebouw ziet de opmars van ICT en daaraan gekoppeld het internet als een onstuitbare ontwikkeling. Intelligentie verschuift naar lagere niveaus. Onderdelen en componenten worden autonoom, zelfsturend, ze zijn niet langer afhankelijk van signalen uit MES- en ERP-systemen. Productieprocessen worden dankzij Industrie 4.0 dynamisch en flexibel, precies wat nodig is in het tijdperk van mass customization. Het Internet of Things zorgt voor intelligente fabrieken.

Theo Klaassen, consultant bij Yellax, geeft aan dat beschikbaarheid van alle relevante informatie van alle stakeholders hier onlosmakelijk mee verbonden is. Hij ziet een trend in het ontwerptraject. "We gaan installaties of machines steeds meer configureren." Op de beurs Industrial Processing (van 30 september tot en met 3 oktober in de Jaarbeurs Utrecht) tonen Yellax en ProLeiT een oplossing om via single source configuratie van P&ID tot inbedrijfname te komen.

Configureren en niet programmeren

De twee bedrijven zetten een nieuwe stap in objectgeoriënteerde ontwerpsoftware. De modellen van de afzonderlijke componenten liggen vast in databanken van hun al bestaande software-applicaties. Ze bundelen de functionaliteiten en bieden deze als een industrieel platform aan, zodat je de nieuwe plant eenvoudig en snel kunt configureren. Is het model klaar, dan worden layout, hardwarespecs, elektrische schema’s, PLC-software, Scada-visualisatie, documenten, rapporten, PDF’s en dergelijke automatisch gegenereerd, in plaats van stap voor stap elke fase opnieuw te engineeren, programmeren en documenteren.

"Het hele ontwerpproces wordt vele malen efficiënter", aldus Theo Klaassen. Tegelijkertijd is het een kwaliteitsslag die gemaakt wordt, vult Guido Sival aan, sales manager bij ProLeiT. "De kennis is geborgd in het model. We automatiseren het routinematig werk." In de ontwerp- en engineeringfase zijn veel minder uren nodig. Je komt sneller, goedkoper en met een hoge kwaliteit tot een nieuwe fabriek.

Faalkosten reduceren

Patrick Vergeer, directeur van Yellax Industry & ICT, durft de bewering aan dat je met deze manier van ontwerpen, bouwen en ingebruikname van procesinstallaties de faalkosten reduceert doordat je het overgrote deel tot het kleinste proces in standaarden vastlegt. Uit de procesindustrie zijn geen cijfers over faalkosten bekend, maar hij schat een efficiencyverbetering in van minstens 25 procent. "Je kunt de klant eerder meenemen in het ontwerpproces. Tot aan I/O testen boeken we een tijdwinst van 50 tot 80 procent." Vooral de kortere time to market is een noodzaak voor Europese producenten.

Industrie 4.0?

Is dit Industrie 4.0? In Duitsland, waar een aantal wetenschappers twee jaar geleden het initiatief voor Industrie 4.0 hebben genomen en dat ondersteund wordt door de Bondsregering, trekt men het veel breder dan alleen slimme fabrieken. Het moet ook een antwoord zijn op de vergrijzing en krimp, op minder vakkrachten. De cyber physical systems – daar gaat het om – moeten produceren goedkoper maken omdat ze dankzij de intelligentie en de communicatiemogelijkheden via het web, sneller op vragen inspelen. Al die facetten komen terug in het Nederlandse systeem, vindt Cristian Weersink, directeur van ProLeiT in Nederland. Het is bovendien een antwoord op een dreigend tekort aan engineers; elektrische tekeningen rollen er met één druk op de knop uit. "En versiebeheer en changemanagement worden eenvoudiger en beter, doordat we met één definitie werken."

Meer werkplezier

Op Industrial Processing zullen de eerste Industrie 4.0 oplossingen te zien zijn. De doorbraak zal echter mede afhangen van de manier waarop engineers deze ontwikkeling oppakken, meent Patrick Vergeer. "De engineer moet uit zijn comfortzone komen en anders gaan denken, kennis borgen in modellen en multidisciplinair gaan denken." Hij denkt dat binnen vijf jaar de wereld er heel anders zal uitzien op dit vlak. Vervelend, repeterend werk gebeurt dan geautomatiseerd, waardoor de engineer maar ook de uiteindelijke gebruiker zich volledig kan focussen op het optimaliseren van de installatie. Dat levert meer werkplezier, betere performance en onder aan de streep meer rendement.

"Nederland is een exportland, we moeten opboksen tegen de lagelonenlanden en dan moeten we wel efficiënter gaan werken. Alleen zo borgen we onze voorsprong." Patrick Vergeer beseft dat deze nieuwe manier van werken bij sommige engineers weerstand zal oproepen, maar dat dit voor de bedrijven noodzakelijk is om concurrerend te blijven. "Technische vooruitgang hou je niet tegen. Dat is juist de drive voor mensen."

Industrial Processing 2014 is de vakbeurs voor de totale natte en droge procesindustrie in de Benelux. De beurs vindt plaats van 30 september tot en met 3 oktober in de Jaarbeurs Utrecht.