Hoogleraar TU Delft zoekt oplossing voor ‘vergeten producten’ voor patiënten

‘Aan de universiteit hebben we voorbeelden genoeg van medische vindingen die in principe zo kunnen worden ingezet’, zegt Goossens, die continu pendelt tussen de medische en de technische wereld. Sommige daarvan zijn al een groot succes geworden. Neem het afsluiten van de baarmoeder bij baarmoederonderzoek. Daarbij wordt de baarmoeder vaak open gehouden door het spoelen met water, wat ongemakkelijk en pijnlijk voor de patiënte is. Aan de TU Delft werd daarom in samenwerking met gynaecologen een ‘baarmoederstop’ ontwikkeld waardoor de baarmoeder geopend kan worden met een gel, waarna deze, na het onderzoek, weer afgesloten kan worden met de stop. Dit product is op de markt gebracht door een Delfts bedrijf en wordt al toegepast in ziekenhuizen.’  

Licht

‘Helaas blijven er ook veel nuttige medische vindingen op de plank liggen’, vervolgt Goossens. ‘Ik denk bijvoorbeeld aan Crigler-Najjar Syndroom (CNS). Patiënten met deze aandoening hopen bilirubine op, een schadelijke stof die voornamelijk vrijkomt bij afbraak van oude rode bloedcellen. Deze ziekte kan, zonder behandeling, levensgevaarlijk zijn. De behandeling is dagelijks urenlange lichttherapie, wat een groot obstakel vormt voor het (sociale) leven van de patiënt.’
Een student van de TU Delft ontwikkelde daarom een soort mobiele lichaamszak met led-lampjes aan de binnenzijde, waarmee de patiënt zijn lichtbestraling kan ontvangen tijdens allerlei dagelijkse activiteiten. ‘Er zijn echter maar enkele tientallen personen in Nederland die deze aandoening hebben, waardoor het product voor fabrikanten niet interessant genoeg is.’
‘Patienten met CNS zijn hier enorm mee geholpen. Er zijn vast bedrijven in Nederland die in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen een fonds willen ondersteunen zodat we dit probleem gewoon kunnen oplossen?’    

 Botsknots

Een ander voorbeeld van zo’n ‘vergeten product’ is de botsrolstoel, waarmee gehandicapte kinderen even lekker stout kunnen zijn net als andere kinderen. De rolstoel is voorzien van een ‘botsknots’, een soort paal waarmee kinderen veilig tegen voorwerpen of mensen aan kunnen botsen en zo mee kunnen spelen. 

Producten voor mensen

Goossens: ‘Ergonomen buigen zich over de vraag hoe je producten en procedures geschikt kan maken voor mensen in plaats van andersom. Zo richten we ons bij de TU Delft op de verbetering van de veiligheid, het comfort en de efficiëntie van producten en procedures in de medische wereld. Een belangrijk voorbeeld van ons onderzoek betreft het onderwerp patiëntveiligheid in de operatiekamer. Daar vallen aantoonbaar vermijdbare slachtoffers. Wij proberen dat te verminderen, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van betere trainingsapparatuur en – procedures voor chirurgen.’  

Luchtvaart

Aan de TU Delft wordt daarom een parallel getrokken tussen de OK en de cockpit van een vliegtuig, in het onderzoeksprogramma Surgeon’s Cockpit. Bij een kritische vergelijking blijkt er een groot verschil in organisatie en werkcultuur tussen de luchtvaart en de medische wereld. Zo zijn er verschillen in het melden en rapporteren van fouten, in de standaardisatie met checklists en in de training van vaardigheden. ‘Op die punten kan de medische wereld heel veel leren van de luchtvaart’, zegt Goossens.