Europese koolzaadproductie voor biodiesel af te raden

Boeren gebruiken zoveel fossiele brandstoffen en kunstmest bij het verbouwen van koolzaad dat dit niet energie-efficiënt is. Als ze dit niet doen is de koolzaadopbrengst laag en levert het ook te weinig energie op. Daarnaast blijkt dat de meest gunstige gebieden voor het verbouwen van koolzaad als energiegewas, precies die gebieden zijn die van belang zijn voor voedselproductie.

Koolzaad wordt op grote schaal gebruikt om biodiesel te produceren, vooral in Europa. UT-onderzoekers van de faculteit ITC analyseerden waar in Europa de omstandigheden voor het verbouwen van koolzaad het meest gunstig zijn met betrekking tot energie-efficiëntie. Het energierendement over de energie-investering was in heel Europa laag.

Energie-efficiëntie kan worden uitgedrukt in Energy Return On Energy Invested (Energierendement op Energieinvestering, kortweg Eroei). Onderzoekers van de Universiteit Twente brachten de Eroei-waarden voor alle EU-landen plus Zwitserland in kaart. Dit deden ze op basis van de verwachte opbrengst afgeleid van kaarten over de geschiktheid van gebieden voor koolzaadteelt. In Europa wordt koolzaadbiodiesel geproduceerd met Eroei-waarden van 2,2 of lager, terwijl alleen een waarde van 3 of meer als werkbare optie wordt gezien.

Concurrentie met voedselproductie

De gebieden waar met de hoogste efficiëntie koolzaad verbouwd kan worden zijn belangrijke gebieden voor voedselproductie. Een groot gedeelte van het gebied geschikt voor koolzaadteelt in Italië wordt bijvoorbeeld gebruikt voor de productie van risottorijst en in Duitsland gebruiken ze de gebieden met relatief hoge energie-efficiëntiewaarden voor koolzaadproductie om tarwe en suikerbiet te verbouwen.

UT–onderzoeker Iris van Duren stelt voor dat de plannen voor het verbouwen van koolzaad aangevuld moeten worden met Eroei-kaarten. Van Duren: "Het is niet alleen relevant om aan te tonen waar koolzaad kan groeien, maar we zouden ook moeten kijken waar het verbouwen van koolzaad voor bio-energie-efficiënt kan zijn. In gebieden die in theorie geschikt zijn voor koolzaadteelt kan 37,6% van het gebied alleen met energieverlies koolzaad voor biobrandstof produceren. Uiteindelijk verspil je dan meer energie dan het oplevert."

Volgens Arjen Hoekstra heeft het gebruik van koolzaad voor energieproductie daarnaast als groot nadeel dat de waterfootprint van koolzaad erg hoog is.