Esfri is een strategisch orgaan van Europese regeringen om de wetenschappelijk integratie in Europa te bevorderen. Het realiseren van grote internationale onderzoeksfaciliteiten vraagt om Europese samenwerking en een coherente strategie die voor de komende jaren in de Esfri Roadmap is vastgelegd. Deze roadmap identificeert nieuwe onderzoeksinfrastructuren van pan-Europees belang, die aansluiten bij de langetermijn behoeften van de Europese onderzoeksgemeenschap. De missie is om te borgen dat wetenschappers in Europa toegang hebben tot kwalitatief zeer goede faciliteiten voor grensverleggend onderzoek. Om in aanmerking te komen voor vermelding op de roadmap moet een faciliteit politieke en financiële steun hebben van ten minste drie landen.
De neutrinotelescoop KM3Net 2.0 is een internationale onderzoeksfaciliteit met geplande locaties diep in de Middellandse Zee, bij Toulon (Frankrijk) en Sicilië (Italië). KM3Net 2.0 heeft drie uitdagende wetenschappelijke doelen: de ontdekking van astrofysische bronnen van kosmische neutrino’s, het bepalen van de relatieve massa’s van neutrino’s en als synergie-effect het faciliteren van uitdagend zee- en milieuonderzoek.
Neutrino’s zijn ongeladen subatomaire deeltjes die zeer zwak met materie wisselwerken en dus ook heel lastig te detecteren zijn. De plek op de Esfri Roadmap betekent erkenning van zowel het wetenschappelijke belang als de technische haalbaarheid van KM3Net 2.0.
Nederland speelt via Nikhef en NIOZ een enorm belangrijke rol. Het voorstel om KM3Net 2.0 op te nemen in de roadmap is bij Esfri ingediend door OCW, met politieke steun uit Griekenland, Frankrijk en Italië. Aart Heijboer, programmaleider op Nikhef licht toe: "Naast wetenschappelijke studies, is de Nederlandse onderzoeksgroep bij Nikhef verantwoordelijk voor een groot deel van het detectorontwerp: de eerste detectielijnen die recent succesvol zijn geïnstalleerd, zijn op het Nikhef in Amsterdam gebouwd, daar zijn we heel trots op."
Maarten de Jong, leider en woordvoerder van het Europese KM3Net 2.0 consortium, reageert verheugd: "Een plek op de Esfri Roadmap 2016 betekent een belangrijke stap richting de realisatie van KM3Net 2.0 en zorgt voor een sterke impuls voor neutrino-astronomie en neutrinofysica in Europa; een veelbelovende combinatie".
Het EMFL is nu een van de 29 Esfri Landmarks: grootschalige pan-Europese onderzoeksfaciliteiten die aan wetenschappers van over de hele wereld toegang verschaffen om baanbrekend onderzoek te kunnen uitvoeren. De toekenning van de Landmark-status is een belangrijke erkenning voor het EMFL, dat onder meer met de toetreding van het Verenigd Koninkrijk als nieuw lid en de toename van onderzoek in hoge magneetvelden een enorme vlucht heeft genomen.
Het EMFL bestaat uit de vier laboratoria voor hoge magneetvelden die Europa kent in Frankrijk (Grenoble en Toulouse), Duitsland (Dresden) en Nederland (HFML in Nijmegen). De missie is om de hoogst mogelijke magneetvelden te genereren en deze zowel in- als extern beschikbaar te stellen voor uniek en innovatief onderzoek. Een magneetveld is een thermodynamische parameter, net zoals temperatuur en druk. Onderzoekers kunnen magneetvelden dus gebruiken om de eigenschappen van een materiaal (tijdelijk) te veranderen en te beïnvloeden. Mede hierdoor zijn faciliteiten met hoge magneetvelden essentieel om fundamentele eigenschappen van materialen te onderzoeken.
De oprichters van het EMFL zijn het Franse Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS), het Duitse Helmholtz-Zentrum Dresden-Rossendorf (HZDR) en vanuit Nederland de Radboud Universiteit en de Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM).
Nigel Hussey (directeur HFML en lid van de EMFL-directie) is blij met deze Europese erkenning: "De nu toegekende Landmark-status onderschrijft het succes van de langetermijn samenwerking tussen de EMFL-partners, die is opgezet door mijn voorganger Jan Kees Maan, en is uitgegroeid via een eerder Europees project. Het EMFL is een fantastisch voorbeeld van een gedistribueerd netwerk van grootschalige onderzoeksfaciliteiten, dat heel goed werkt voor de onderzoekers. Het is voor hen heel handig en stimulerend om via één centraal toegangs- en selectiepunt toegang te verkrijgen tot deze hoogwaardige en unieke installaties."
Meer informatie is te vinden op de volgende websites:
https://www.nikhef.nl/wetenschap-techniek/astrodeeltjesfysica/
Megaohmmeters op batterijen. Het aanbod werkplaatsuitrusting van TME omvat onder meer professionele apparaten van Fluke.…
De HCX oliepeilglazen van Elesa+Ganter bieden een geavanceerde oplossing voor industrieel onderhoud en productie. Deze…
Een kleinschalig en compact apparaat, Fuze, gebouwd door de Amerikaanse startup Zap Energy heeft plasma…
Al 15 jaar is het Festo Bionic Learning Network gefascineerd door vliegen. Het team heeft…
Kwantummechanische verschijnselen zoals radioactief verval, of algemener: ‘tunnelen’, vertonen intrigerende wiskundige patronen. Twee onderzoekers aan…
Een nieuwe ultragevoelige glasvezelsensor kan deeltjes met een diameter tot 50 nanometer detecteren. In de…