Drijvende zonneparken

Nederland bouwt de komende jaren massaal drijvende zonneparken. Eerst op binnenwateren en daarna op zee. In 2023 zal al 2 gigawattpiek aan drijvend vermogen zijn gerealiseerd, voorspellen wetenschappers en projectontwikkelaars. Daarmee loopt Nederland voorop in Europa.

Het voordeel van drijvende zonneparken is dat er geen schaars land gebruikt hoeft te worden voor het opwekken van duurzame energie. In eerste instantie worden vooral zandwinplassen, baggerdepots, spaarbekkens en bassins van zuiveringsinstallaties gebruikt. Bovendien hebben drijvende zonneparken volgens onderzoek een hogere stroomopbrengst dan PV-installaties op land, vooral als ze zonvolgend zijn.
 
Op schema  
Het doel van 2 gigawattpiek op water in 2023 is gesteld door het Nationaal Consortium Zon op Water, het platform waarin 35 overheden, kennisinstellingen en bedrijven samenwerken aan concrete projecten. “We moeten in Nederland nog zeker duizend vierkante kilometer aan zonneparken bouwen als we aan onze klimaatdoelstellingen willen voldoen”, aldus Dr. Wiep Folkerts, voorzitter van het consortium en programmamanager toepassingen zonne-energie bij TNO. “Die ruimte hebben we niet op land, dus is de stap naar water noodgedwongen. Dat hebben we bij windenergie ook gedaan. Zandwinplassen, baggerdepots en bassins van waterbedrijven zijn allemaal wateren die je toch nergens anders voor gebruikt en waarbij het operationeel gebruik gewoon door kan gaan. Als je daarmee begint kom je al een heel eind.”
 
Voordelen  
Projectontwikkelaar GroenLeven gaat de komende jaren 17 drijvende zonneparken aanleggen op zandwinplassen. CEO Roland Pechtold: “Er zijn veel zandwinplassen en baggerdepots in Nederland. Dat is industrieel gebied waar toch niemand kan komen. Je pakt geen water af van andere functies, ze liggen vaak bij een aansluiting op het net en de installaties daar kunnen op deze stroom draaien.” Onlangs startte GroenLeven met de aanleg van een drijvend zonnepark op een zandwinplas in het Drentse Tynaarlo, met 23.000 zonnepanelen en een vermogen van 8,4 megawattpiek nu nog het grootste van Europa. Die positie zal de ontwikkelaar tijdelijk kwijtraken aan Floating Solar, een joint venture van Sun Projects en Dromec. Dat begint dit najaar met de aanleg van een drijvend zonnepark met 73.500 panelen en een vermogen van 22,6 megawattpiek op het spaarbekken van waterleidingbedrijf PWN in het Noord-Hollandse Andijk.
 
Zonvolgend  
Dankzij het draaisysteem van Floating Solar volgen de panelen de zon, waardoor ze 30 procent meer stroom opwekken dan traditionele PV-installaties. “We zijn straks het grootste drijvende zonnepark van Nederland en het grootste zonvolgende park ter wereld,” zegt Arnoud van Druten van Floating Solar. Na 2023 zal Nederland ook op zee drijvende zonneparken aan gaan leggen, verwachten alle experts. Omdat zonne-energie en windenergie complementair zijn en elkaar slechts 5 procent overlappen, zouden de drijvende zonneparken naast de windparken gebouwd kunnen worden. Het voordeel is dat ze samen gebruik kunnen maken van de netaansluiting.  
 
Pilot  
Het consortium laat momenteel door Floating Solar een pilot met drijvende panelen uitvoeren op baggerdepot de Slufter op de Tweede Maasvlakte. Daar geldt golfslagcategorie 2, wat neerkomt op golven van een meter hoog. "Tijdens de storm in januari 2018 hebben we daar zelfs golven van anderhalve meter doorstaan,” vertelt Van Druten. Als de pilot succesvol is moet op de Slufter een drijvend zonnepark van circa 100 megawattpiek komen. Daarna wordt de stap naar het IJsselmeer en zijn randmeren gezet en tenslotte naar de Noordzee.