Dordrecht krijgt proeffabriek voor bioplastic uit afvalwater

PHBV wordt gemaakt uit organische afvalstromen zoals zuiveringsslib, industrieel afvalwater en voedselresten. Met deze proeffabriek willen de samenwerkingspartners een brug slaan naar commerciële productie van PHBV.

De vijf waterschappen – Brabantse Delta, De Dommel, Hollandse Delta, Scheldestromen en Wetterskip Fryslân – hebben in 2016 in het pilotproject Phario (PHA uit Rioolwater) met behulp van bacteriën die afvalwater zuiveren, het bioplastic PHBV gemaakt. Dit is een type bioplastic uit de PHA-groep (Polyhydroxyalkanoaten). PHBV is een natuurlijk polyester van hoge kwaliteit, volledig afbreekbaar onder natuurlijke omstandigheden in zowel grond en composteringsinstallaties als in zoet- en zout water.

De werking

In afvalwater zitten veel vetzuren en in het slib zitten bacteriën. Die bacteriën ‘vreten zich vol’ met de vetzuren. Zoals mensen vet in het lichaam opslaan, slaan deze bacteriën PHBV op. Dit PHBV wordt eruit gehaald, waarna er een poeder overblijft. Dat poeder kan gebruikt worden in verschillende toepassingen. PHBV is onder andere toe te passen in de land- en tuinbouw. In de proeffabriek worden bijvoorbeeld biologisch afbreekbare potjes voor de agrarische sector getest. Hierdoor is het niet meer nodig de gewassen om te potten tijdens de kweek omdat het potje natuurlijk afgebroken wordt. Een ander voorbeeld is de toepassing van PHBV in zelfhelend beton voor bijvoorbeeld kelders en tunnels. Door de toevoeging ervan worden scheurtjes in het beton vanzelf weer gedicht. Bijkomend voordeel is dat in zelfhelend beton in veel gevallen minder (krimp)wapening gebruikt hoeft te worden, wat weer bijdraagt aan kostenverlaging en minder milieubelasting.

Proeffabriek

Na het pilotproject PHARIO is onderzocht of het product door de markt verder ontwikkeld kon worden, maar dit bleek nog iets te vroeg. De markt voor dit type plastic is op dit moment in ontwikkeling en dat is veelbelovend. De kunststofindustrie, die nu vaak met fossiele plastics uit aardolie werkt, wil eerst voldoende materiaal hebben om de verwerking en het gebruik te testen. De proeffabriek in Dordrecht gaat het materiaal hiervoor leveren. Diverse partners gaan het materiaal nu testen.

De ervaring uit Phario wordt in de proeffabriek gecombineerd met de kennis van partner Paques. Die ontwikkelt samen met de TU Delft een technologie om PHBV ook uit industrieel afvalwater te halen. De proeffabriek komt bij de slibverwerkingsinstallatie van HVC in Dordrecht te staan. Naar verwachting wordt deze eind 2021 geopend. In de tussentijd wordt een verdere inventarisatie gemaakt van potentiële leveranciers van vetzuren (de grondstof voor het maken van PHBV) en worden organisaties gezocht voor andere toepassingen van PHBV.

Partners 

Afvalwater kan een bron zijn van energie en grondstoffen. Sinds 2007 werken waterschappen steeds intensiever met elkaar en andere partners samen om waardevolle stoffen zoals biogas, cellulose, fosfaat, alginaat, biomassa en dus ook dit duurzame bioplastic, terug te winnen.

Het project wordt ontwikkeld en gerealiseerd door een samenwerkingsverband van de Energie- en Grondstoffenfabriek (bestaande uit de waterschappen Brabantse Delta, De Dommel, Hollandse Delta, Scheldestromen en Wetterskip Fryslân), STOWA, technologiebedrijf Paques en duurzaam afval- en energiebedrijf HVC. Slibverwerking Noord-Brabant (SNB), AquaMinerals, TU Delft en Wetsus (kenniscentrum voor duurzame watertechnologie) steunen het initiatief met verdere kennisontwikkeling.