17 feb. 1999
2 minuten
De website ‘Sphere Transgression Watch’ maakt zichtbaar hoe grote technologiebedrijven steeds meer invloed krijgen in verschillende domeinen van onze samenleving. Het Digital Good onderzoeksteam onder leiding van Tamar Sharon (Radboud Universiteit) nodigt iedereen uit om de digitale tool te gebruiken en zelf ook voorbeelden aan te dragen.
Op www.sphere-transgression-watch.org kunnen gebruikers zien hoe grote techbedrijven als Apple en Alphabet zich bezighouden met steeds meer domeinen (‘spheres’) van onze samenleving, zoals gezondheidszorg, onderwijs, cultuur en politiek. Een bedrijf zoals Microsoft, dat in eerste instantie is opgericht als softwarebedrijf, is ook bezig met allerlei zorg-gerelateerde initiatieven. De Sphere Transgression Watch geeft inzicht in de hoeveelheid en diversiteit van zulke initiatieven.
Deze bedrijven brengen innovatie en vernieuwing naar al deze domeinen. Echter ontstaan hierdoor allerlei nieuwe afhankelijkheden, waarvan we ons vaak helemaal niet bewust zijn en waarvoor adequate regulering ontbreekt. Met deze tool kun je zien hoe ver de invloed van deze bedrijven reikt. Hij biedt zowel een visuele weergave als een database-functie van voorbeelden van domein-overschrijdende activiteiten van techbedrijven.
Invloed in meerdere ‘spheres’: een probleem?
De tool is geïnspireerd op de rechtvaardigheidstheorie van de filosoof Michael Walzer. Hij meent dat ons sociale leven georganiseerd is rond verschillende domeinen of sferen, die elk rond verschillende concepties van rechtvaardigheid zijn georganiseerd. In een rechtvaardige samenleving, mogen voordelen binnen één sfeer, zoals rijkdom of politieke macht, zich niet vertalen naar voordelen in een ander sfeer. Is dit wel het geval? Dan leidt dit volgens Walzer uiteindelijk tot een onrechtvaardige en tirannieke samenleving. Volgens het Digital Good team gebruiken grote techbedrijven hun technische kennis nu om oneigenlijke voordelen en invloed te krijgen binnen domeinen die aan digitaliseren zijn, zoals gezondheidszorg en onderwijs.
Digitaal goed
Digital Good is een project dat zich bezighoudt met de vraag hoe we moeten omgaan met de toenemende invloed van grote technologiebedrijven in gezondheidsonderzoek en -zorg. Hoofdonderzoeker Sharon: "Grote bedrijven op gebied van technologie hebben inmiddels invloed ver buiten hun eigen domein. In het project Digital Good onderzoeken we de ethische en maatschappelijke uitdagingen die zijn verbonden aan deze invloed, met name op gebied van gezondheid en biomedisch onderzoek.
"Wat doet de aanwezigheid van deze bedrijven met deze domeinen? Hoe botsen de waarden en kennis die zij met zich meebrengen met de waarden en expertise van het domein zelf? Welke invloed kunnen de bedrijven uitoefenen op onderzoeksagenda’s? En welke afhankelijkheden worden er gecreëerd als deze bedrijven publieke diensten gaan aanbieden? Het in kaart brengen is één stap, maar uiteindelijk willen wij toe naar een normatief kader: in hoeverre moeten we deze invloed eigenlijk toelaten, en onder welke voorwaarden?"
Input gevraagd
De Sphere Transgression Watch is een open digitale tool: de data zijn nog niet compleet. Het Digital Good team blijft werken aan de website, maar nodigt ook andere onderzoekers uit om bij te dragen. Dat kan door informatie toe te voegen over de activiteiten van de genoemde grote bedrijven: Apple, Microsoft, Amazon, Huawei, Palantir, IBM, Meta, Alphabet, en 23andMe. Daarnaast kunnen journalisten, beleidsmakers, maatschappelijke organisaties en burgers zelf de tool gebruiken om te ontdekken hoe ver de invloed van big tech reikt. Mail naar stw@ru.nl als je zelf bij wilt dragen aan de tool.
Anderen lazen ook
