
“… en zo krijgen de kinderen direct feedback.” Of de ‘juf’ in kwestie dit nu letterlijk zei in de journaal-uitzending op tweede paasdag? Als dit het niet letterlijk is dan komt het in elk geval heel dicht in de buurt. Het ‘item’ ging in elk geval over het gebruik van smartphones in de klas. Het voorbeeld dat de directe feedback moest illustreren bestond uit een geschiedenisles die begon met een kwisje. Via de smartphone en het smartboard. Het onderwerp was de VOC en de Gouden Eeuw.
Een meisje was de gelukkige winnaar. Dat zag ze meteen op haar telefoon. Direct feedback. Ik vond het altijd wel spannend om met vrienden te bespreken wat zij hadden. En dan natuurlijk nog de uitslag in de volgende les. Als de antwoorden al niet direct met de klas werden besproken. Directe feedback zonder telefoon.
Bij de andere school die een paar kilometer verderop lag – of terug, als je het anders bekijkt – was het mantra ‘thuis of in de kluis’. Helemaal geen telefoons dus. Toch kreeg ik niet het idee dat de leerlingen het heel erg vonden dat ze in pauze gewoon met elkaar moesten praten. Of zoals een meisje zei: "Er zijn veel meer sociale contacten."
Nu is dit geen pleidooi voor het negeren van ontwikkelingen buiten het onderwijs binnen het onderwijs. Of de leerlingen van de ene school het later beter zullen doen dan die van de andere school? Ik weet het niet. En dat van die VOC zal wel net toevallig zijn.
Want of er een nieuwe Gouden Eeuw aankomt lijkt mij nog geen uitgemaakte zaak. Gaat ‘Smart Industry’ die honderdduizenden banen in het MKB brengen waar FME-voorzitter Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink en econoom Willem Vermeend van spreken in hun webboek ‘Smart Industry, Eat or be (B)eaten’? Natuurlijk, robots en automatisering creëren werkgelegenheid maar doen dat niet alleen hier. En niet iedereen zal voor die nieuwe banen geschikt zijn. Dat heeft met meer dan omscholing en onderwijs te maken. De ambachten- en creatieve economie lijken mij ook niet groot genoeg of geschikt voor iedereen.
Het webboek is trouwens te vinden op smartindustry.info
Ik heb ook moeite met die ondertitel – ‘Eat or be (B)eaten. Het klinkt als ‘oude economie’. Alsof je ergens bang voor moet zijn. Dat zijn ze zelfs op die scholen al niet meer. Heeft het onderwijs eigenlijk wel een Fieldlab? Of wordt het weer ‘Vreet – en wees vrolijk’ voor het onderwijs?
Robin Zander