15 nov. 2016
2 minuten
Die Chinezen toch. Nooit geweten dat zij de klimaatverandering hebben verzonnen. En dan ook nog om de harde werkers in de VS hun banen af te pakken. De vraag is of ze dan nog geld hebben om goedkope Chinese import te kopen. Of zouden de Chinezen gokken dat het proletariaat in de VS in beweging komt? Dan hebben ze waarschijnlijk buiten Ronald McDonald en Colonel Sanders gerekend.
De Chinezen zijn volgens mij met iets heel anders bezig. China heeft een plan. Zoals Ying Zhang, de managing director van Dassault Systèmes in China, het verwoordde: in tien jaar is China getransformeerd van ‘manufacturing giant’ in een ‘world manufacturing power’. Zhang zei dat op een congres dat zijn werkgever begin november had georganiseerd in Shanghai voor de Chinese maakindustrie.
Het duurde even voor mij duidelijk werd wat de bedoeling van dat plan nu is. Maar het is heel simpel: ‘produceren’ is één ding, ‘maken’ is iets anders. Afgelopen met China als locatie om alleen maar te produceren. Ik wilde zeggen ‘goedkoop produceren’ maar daar is al een tijdje geen sprake meer van. Niet voor niks heeft Foxconn volgens de berichten 60.000 medewerkers ontslagen en vervangen door robots. Prima als Apple of Samsung in China hun smartphones in elkaar willen laten schroeven. Maar de bedoeling is juist die producten in China te ontwikkelen.
En stel je nu eens voor dat al die Chinese consumenten dan ook nog eens een gepersonaliseerde smartphone willen. Werd gedurende het congres het beeld geschetst dat bij al die voorgaande industriële revoluties de partij niet altijd vooraan had gestaan – goedkoop personeel genoeg – het is de bedoeling dat dit bij deze vierde zeker niet nog een keer gaat gebeuren.
En als ze dat dan niet van plan zijn, heeft China toch altijd nog wel een aardige troef in handen. Loop je rond in Shanghai dan is er niet veel voor nodig om je in te denken dat je in een willekeurige Westerse metropool bent – inclusief burgerclown en kipsoldaat. Maar ook al wil je een gepersonaliseerde smartphone, het verlangen jezelf te onderscheiden blijft toch altijd ondergeschikt aan het belang van de staat.
Dus als China inzet op een toonaangevende rol in de vierde industriële revolutie – en software speelt daarbij een doorslaggevende rol – dan houdt niemand ze tegen. Niet in China en niet daarbuiten. Ze hebben zich daar met Made in China 2025 tien jaar voor gegeven. Wat wij daar mee moeten? Een Chinese deelnemer aan een rondetafelgesprek op de tweede congresdag verwoordde het ongeveer zo: "China verliest het kostenvoordeel op arbeid, maar als het gaat om engineering zijn wij nog steeds heel concurrerend."
Tegen 2025 is ook iemands tweede termijn net afgelopen. Of Michelle Obama’s eerste.
Robin Zander