28 sep. 2021
3 minuten
Geen high-tech maar low-tech dit keer: scheerapparaten. Toch kan deze column interessant voor u zijn als de buitenkant van uw high-tech producten of machines creatief is vormgegeven. Dan heeft u immers auteursrecht op dat uiterlijk en kunt u concurrenten gebieden ver (genoeg) van dat uiterlijk vandaan te blijven. Philips heeft na de uitspraak van het hof waar deze column over gaat, cassatie ingesteld bij de Hoge Raad. We houden u op de hoogte van het vervolg.
Rechtbank in de zaak Philips/Lidl (2018): wel auteursrecht, geen inbreuk
In de neverending story van rechtszaken tussen Philips en Lidl schreven wij al eerder over de uitspraak van de rechtbank. Philips beriep zich op haar auteursrecht op meerdere scheerapparaten. Lidl moest met haar Silvercrest-‘namaak’ stoppen volgens Philips.
De rechtbank leek er van uit te gaan dat Philips zich op een geheel aan auteursrechten kon beroepen. In een eerder kort geding (alinea 4.12 voor de liefhebbers) had dezelfde rechtbank dat zelfs nóg explicieter verwoord dan in deze bodemprocedure. Met andere woorden: als je nieuwste product de auteursrechtelijk beschermde elementen van je eerdere product bevat, tellen die ook in je nieuwe werk als beschermde elementen.
De eiseres (Koninklijke Philips NV) ging echter de mist in omdat haar oudere scheerapparaat (de Arcitec) door een andere vennootschap uit de Philips-groep was ontworpen, namelijk door Philips International BV. Van overdracht van dat auteursrecht door Philips International naar Koninklijke Philips was onvoldoende gebleken. Koninklijke Philips had dus niet (ook) het auteursrecht op het oudere Philips-apparaat.
Philips moest aantonen dat haar nieuwere apparaat (de Sensotouch 3D) voldoende creatief was vergeleken met ‘haar’ oudere apparaat. Daar slaagde Philips in. Philips had dus auteursrecht op het nieuwere apparaat. Inbreuk was er volgens de rechtbank echter niet. Lidl was voldoende afgeweken van de Philips.
Hoger beroep Philips/Lidl (2021): geen auteursrecht, geen inbreuk
In hoger beroep kreeg Philips weer ongelijk, en maar liefst op twee fronten dit keer. Haar nieuwere apparaat was onvoldoende creatief vergeleken met ‘haar’ oudere apparaat. Er zat dus überhaupt geen auteursrecht op haar nieuwere apparaat.
Had Philips dan verzuimd om snel haar auteursrecht over te dragen naar de eisende Philips? We zullen het niet te weten komen. Het hof sloeg hier namelijk in het geheel de vraag over bij wie de auteursrechten op het oudere apparaat lagen: de eisende Philips of de andere Philips.
Dat was helemaal niet relevant. Er bestaat helemaal niet zoiets als een voortbouwend auteursrecht! Bij elke variant moet je creatief zijn om auteursrecht op die variant te verdienen.
Er bestaat ook geen ‘oeuvre-auteursrecht’ dat kan worden ingezet tegen een ‘namaakproduct’. Steeds moet één product van de ‘namaker’ met één product van de ‘original’ worden vergeleken.
Door het oordeel dat er geen auteursrecht op de Sensotouch 3D rust, was het hof in feite al klaar. Als uitsmijter voegde het hof daar aan toe, dat als Philips wèl auteursrecht op de Sensotouch 3D zou hebben, het apparaat van Lidl voldoende verschilde.
Eén kleine geruststelling die het hof nog gaf wil ik u niet onthouden. Als er auteursrecht op uw oudere ontwerpen rust dat blijft natuurlijk gewoon intact, ongeacht de vraag of er auteursrecht op uw nieuwere variant rust.
Wat leren we hier nou van?
Zoals ik al aangaf heeft Philips cassatie ingesteld. Nu is het wachten op de Hoge Raad. De volgende tips zijn zijn dus – althans vanuit juridisch oogpunt – onder voorbehoud. Blijf creatief. Wees kritisch op u zelf bij nieuwe varianten in het uiterlijk van uw producten. Beoordeel wat daar nieuw en creatief aan is ten opzichte van wat u al eerder in de markt zette. Afhankelijk van de uitkomst van uw eigen checks heeft u dan sneller een stappenplan als iemand u ‘namaakt’: aanpakken of geen energie aan verspillen.
mr. Hub Dohmen,
Dohmen advocaten – in techniek
e: h.dohmen@dohmenadvocaten.nl
twitter: http://twitter.com/hdohmen
LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/hubdohmen