28 mei. 2020
2 minuten
Een goeie complottheorie is nooit weg en ik typte ‘Batman’ en ‘corona’ in. Doe het ook eens zou ik zeggen en je vindt al snel een video van een Thaise docent. En nee, Worrawut Lakchai is niet verantwoordelijk voor de uitbraak. Niet in Thailand of waar dan ook. In zijn video zingt de middelbareschoolleraar, vermomd als deze superheld, over handen wassen, het dragen van een mondkapje en dat iedereen zijn lichaamstemperatuur in de gaten moet houden.
Ik heb wel naar ‘patient zero’ gezocht. Die Chinees. Die vleermuis heeft gegeten. Huhuh. De website van de BBC heeft daar dan wel weer een allerinteressantste bijdrage over. Want waar komt het nu eigenlijk vandaan? Die markt waar het over gaat heet de Huanan Seafood Wholesale Market. Inderdaad Batman: Seafood.
Waarschijnlijkheid is de markt overigens wel verantwoordelijk voor de initiële verspreiding. Hoewel de eerste patiënt een oude man met Alzheimer lijkt te zijn. Op 1 december vorig jaar kreeg hij de diagnose, maar kan niet duidelijk aan de markt worden gelinkt.
Dus of het nu eigenlijk allemaal wel aan één persoon kan worden toegeschreven? In dit geval is het voor nu niet duidelijk. In het verleden is het wel gelukt. Een ebola-uitbraak in Afrika bleek bijvoorbeeld te herleiden naar een tweejarig jongetje dat in een holle boom had gespeeld. En in die boom huisde ook een kolonie vleermuizen.
Ook ‘Typhoid Mary’ komt als oorspronkelijke ‘bron’ voorbij. Aan het begin van de 20-ste eeuw was de Ierse immigrante in New York verantwoordelijk voor een typhus-uitbraak die alleen rijke families leek te treffen. Zij kookte voor hen. Zelf had ze nergens last van – klinkt dat nou bekend? – maar die families des te meer. En zo een paar duizend New Yorkers in totaal, met uiteindelijk tig doden als gevolg. Mary Mallon was geen superheld, wel een ‘superspreader’.
Het begrip ‘patient zero’ dateert overigens uit de jaren tachtig van de vorige eeuw en heeft te maken met de verspreiding van HIV in de VS. Daar is ooit een zekere Gaetan Dugas voor verantwoordelijk gehouden. Ten onrechte bleek later. Maar bij die zoektocht werd in Californië met de letter O aangegeven, dat een patiënt van ‘Outside’ deze staat kwam. En dat is door andere onderzoekers foutief geïnterpreteerd als het cijfer 0. Vandaar ‘patient zero’.
Veel toepasselijker wordt het niet. Want ik krijg niet het idee dat ook maar iemand weet hoe het nu op te lossen, op welk terrein dan ook. De situatie is gewoon om de verkeerde reden uniek. We weten uiteindelijk nu het er om gaat eigenlijk gewoon ‘nul’.
Robin Zander, hoofdredacteur Constructeur