16 okt. 2017
2 minuten
Om optimaal te kunnen profiteren van de technologische revolutie op basis van de grootschalige toepassing van robotica en kunstmatige intelligentie (IA) is het zaak dat mensen minstens een halve werkdag per week nieuwe vaardigheden aanleren. Dat is een van de conclusies uit het onlangs verschenen McKinsey-rapport ‘Digitally-enabled automation and artificial intelligence: shaping the future of work in Europe’s digital front-runners’, een zeer lezenswaardige studie naar de toekomst van werk die het adviesbureau in negen Europese landen, waaronder Nederland, uitvoerde.
et zoals alle voorgaande industriële revoluties ons geen windeieren hebben gelegd, zullen robotica en AI ons kikkerlandje ook wel de nodige voorspoed brengen, waarbij we al aardig de wind mee hebben door de combinatie van onze opportunistisch-adaptieve volksaard, het best wel hoogwaardig onderzoek dat we op dat gebied in huis hebben en het ‘geluk’ dat we niet (meer) massa’s mensen hebben in laagwaardig productiewerk die sowieso als eerste aan de beurt zijn om door robots te worden vervangen.
Het grappige aan deze industriële revolutie is dat die zich voor een belangrijk gedeelte zal afspelen buiten de industrie, in de dienstverlening, van receptiemedewerkers tot artsen, van chauffeurs tot rechters. Voor al die beroepen geldt dat veel van hun taken door slimme automatisering kunnen worden overgenomen. Dat lijkt een bedreiging, maar is het niet. Want het geeft diezelfde mensen tijd en mogelijkheden om hun werk naar een hoger plan te brengen door gebruik te maken van al die kennis en handjes die ze op een presenteerblaadje krijgen aangeboden.
Het is dan inderdaad wel belangrijk dat je er niet alleen voor open staat, maar er ook nog iets van begrijpt. Niet in de laatste plaats omdat je meer dan ooit als ‘gebruiker’ betrokken zult zijn bij het ontwikkelproces. Programmeurs, die trouwens ook steeds meer werk uit handen wordt genomen, zullen zich op hun beurt veel meer moeten verdiepen in de sociale context van hun werk, begrijpen wat artsen en rechters doen, willen doen en zouden kunnen doen.
Als je dat zo bekijkt heb je aan die halve dag per week lang niet genoeg; iets wat de schrijvers van het rapport ook al constateren, want ze hebben het over minstens vier uur, tot wel acht uur per werkweek. Uitdaging is nu hoe we structureel die tijd vrij gaan maken onder het juk van ons huidige arbeidsethos van ellenlange werkdagen. Om dat voor elkaar te krijgen is misschien wel een grotere revolutie nodig dan wat die robots ooit voor elkaar gaan krijgen…
Richard Bezemer