Efficiënter, analytischer en intelligenter digitaliseren – maar tegen welke prijs? De digitalisering die we zien in verschillende bedrijfstakken, zoals de industrie, wordt geconfronteerd met een stijgende vraag naar energie en hogere kosten. Dat blijkt ook uit een recente studie van de Georg August Universiteit van Göttingen en het Leibniz Centrum voor Europees Economisch Onderzoek Mannheim (ZEW). Moeten we de digitalisering vanuit dit perspectief opnieuw onder de loep nemen en welke conclusies kunnen we hieruit trekken? Tobias Thelemann, Product Manager Mechanical Components and Automation Technology bij reichelt elektronik, geeft zijn visie op dit onderwerp.

Het digitaliseren van bedrijfsprocessen brengt veel voordelen met zich mee. Terugkerende processen kunnen we met behulp van geschikte toepassingen automatiseren zodat experts alleen nog maar nodig zijn voor controle en correctie. De tijd die daardoor vrijkomt kunnen we elders inzetten, bijvoorbeeld om het bedrijf verder te ontwikkelen. Naast het besparen van menselijke arbeidstijd kunnen we processen ook efficiënter en transparanter maken met behulp van digitale technologieën, wat weer meer tijd en geld bespaart. Het overbruggen van ruimtelijke en tijdelijke grenzen wordt ook steeds belangrijker voor samenwerken in een zakelijke context. Met behulp van tools voor werken op afstand kunnen we werknemers flexibeler op elke gewenste locatie inzetten – of het nu op kantoor, onderweg, vanuit het thuiskantoor of op verschillende bedrijfslocaties is.
Machines, gegevens en energiestromen
Om de productie te ondersteunen, maken industriële bedrijven steeds meer gebruik van geavanceerde machines. Ze verbruiken daardoor meer elektriciteit en zorgen voor een groot deel van de wereldwijde CO2-uitstoot. In 2020 waren industriële bedrijven verantwoordelijk voor 38 procent van het energieverbruik en 26 procent van de CO2-uitstoot op aarde. Het gebruik van collaboratieve robots (cobots), end-to-end monitoringoplossingen, werken op afstand en voorspellende onderhoudstools genereren ook steeds meer data en energie. Deze data worden vaak opgeslagen, gesorteerd en verwerkt in grote datacenters, die op hun beurt veel elektriciteit nodig hebben om te functioneren. Het verbeteren van de eigen ecologische balans is daarom een belangrijke taak op de lange termijn voor de industrie.
Green engineering voor klimaatbescherming
Om dit te bereiken en processen duurzamer te maken, maken productiebedrijven vaak gebruik van een engineeringproces dat we green engineering noemen. Hierbij ligt de nadruk op de holistische analyse, ontwikkeling en evaluatie van energie- en materiaalmanagementprocessen met als doel natuurlijke hulpbronnen te beschermen. Digitale technologieën zoals sensoren en data-analyse maken het mogelijk om het verbruik van hulpbronnen te onderzoeken, te controleren en te minimaliseren. Het gebruik van milieuvriendelijke technologie in een netwerk kan niet alleen het energieverbruik en de uitstoot van broeikasgassen verminderen, maar ook de productiviteit in de industrie verhogen. Maar hoe meer processen we digitaliseren, hoe meer digitale apparaten we gebruiken en hoe meer negatieve milieueffecten optreden.
Technologieën versus absolute besparingen
Uit de studie blijkt dat er voor de overgrote meerderheid van de onderzochte bedrijven sprake is van een wisselwerking tussen het gebruik van digitale technologieën en absolute energiebesparingen. Naarmate het gebruik van digitale technologieën toeneemt, stijgt het energieverbruik binnen een jaar met 1,03 procent. Als we alleen naar het elektriciteitsverbruik kijken, stijgt dit zelfs met 1,34 procent binnen een jaar. De energie die nodig is om elektriciteit op te wekken uit fossiele brandstoffen verandert daarentegen nauwelijks. Hieruit volgt dat de totale stijging van het energieverbruik voornamelijk wordt veroorzaakt door het hogere energieverbruik van digitale toepassingen. Het is daarom zinvol deze voortdurend up-to-date te houden en voortdurend te zoeken naar energie-efficiënte alternatieven.
Doordachte digitalisering en minder verbruik
Industriële bedrijven moeten doordacht digitaliseren en hun elektriciteitsverbruik duurzaam verminderen. Daarom plaatsen steeds meer industriële bedrijven zonnepanelen op de daken van hun productie- en fabricagehallen. Ze verbeteren ook de registratie van hun energiegegevens en optimaliseren hun machinegebruik met AI-oplossingen. Ook het labelen van energie-efficiënte software en hardware met het “Blue Angel” label draagt bij tot duurzame digitalisering.
Om het energieverbruik op lange termijn en blijvend te verminderen, is het belangrijk de laatste technologische ontwikkelingen nauwlettend in de gaten te houden en nieuwe oplossingen in productieprocessen te integreren.