Machines (nog) belangrijker dan bloembollen, aardgas en zuivel

Wij (u en ik) wisten het natuurlijk al lang. Maar het is altijd fijn als het wordt bevestigd door een leverancier van betrouwbare feiten, het Centraal Bureau voor de Statistiek. Uit een analyse van het CBS over de belangrijkste exportgoederen van Nederland in de periode 1995 tot 2015 blijkt namelijk dat machines en machineonderdelen de belangrijkste exportproducten voor Nederland zijn. Veruit, steeds verder veruit, zou ik daar aan willen toevoegen, want in 10 jaar tijd is het aandeel van machines en machineonderdelen in de export gegroeid van 8,9 naar 11,5 procent. Bloembollen, aardgas en zuivel (waar Jan met de Verkiezingspet en Piet met de Regeringspet ons land in de regel mee associeert) volgen op gepaste afstand.

We kunnen niet ontkennen dat er één bedrijf (met in zijn kielzog tientallen zo niet honderden high-tech toeleveranciers) is dat een groot deel van de exportwaarde voor zijn rekening neemt bij de machines. Daar kun je de nodige kanttekeningen bij plaatsen, en dan denk ik in de eerste plaats aan kwetsbaarheid.

Met de kwetsbaarheid vanwege politieke ontwikkelingen zal het denk ik wel meevallen. Brexit en Amerikaans protectionisme ten spijt kan op dit moment de IC-industrie op de hele wereld niet meer zonder de machines van ASML, simpelweg omdat er met name voor de innovatieve voorlopers geen alternatieven zijn. En dan kan een ‘slimme’ politicus er wel een importheffinkje overheen gooien, maar tien miljoen meer voor zo’n machine is zo terugverdiend. Daar gaan we niet moeilijk over doen.

Waar ik onderhuids wel bang voor ben (en tegelijkertijd ook weer niet, als je redelijk kunt blijven denken, maar daar schort het de laatste tijd juist zo aan) is dat Veldhoven en omstreken een militair doelwit zou kunnen worden. We doen allemaal erg ons best om hackers en onverlaten buiten onze systemen te houden, maar een paar welgemikte lange-afstand raketten en weg is Neerlands trots. Onzin? Natuurlijk! Althans, ik mag het hopen. Maar zullen we er voor de zekerheid niet een paar Patriots in het gras neerzetten?

Anders zitten we straks weer met van die jubelberichten over alleen maar bloembollen, aardgas en zuivel…

Richard Bezemer

r.bezemer@mybusinessmedia.nl