30 mei. 2012
2 minuten
In een actualiteitenprogramma sprak laatst een wetenschapper zijn verbazing uit over het feit dat een baanbrekende vinding altijd in eerste instantie door het publiek wordt ontvangen met negatief commentaar. We lachen om het antieke idee dat de voorbijrazende stoomtrein de melk van de koeien zuur zou maken, maar in feite reageren we vaak nog precies hetzelfde.
En het is van alle tijden. Ik herinner me een cartoon waarin twee Neanderthalers staan te kijken naar een hevig onweer en er samen stellig van overtuigd zijn dat het allemaal komt door de uitvinding van de pijl en boog.
Ik herken die verbazing wel. Op engineersonline.nl publiceren we met regelmaat opzienbare ontwikkelingen van binnen- en buitenlandse universiteiten en instituten. Dat daar door lezers soms kritisch op wordt gereageerd is plezierig en leerzaam. Je hoeft per slot van rekening niet alles wat gedrukt staat voor zoete koek te slikken – zeker niet op het internet. Maar de ronduit negatieve reacties zijn soms echt verbazingwekkend. Een gerenommeerd onderzoeksteam maakt met succes een functionerend prototype van een spectaculair nieuw systeem en een reageerder weet te melden dat het in strijd is met de wetten van de thermodynamica. Dat is vast dezelfde persoon die ook niet gelooft dat de mens ooit op de maan zal landen.
Natuurlijk zijn niet alle berichten in de pers volledig correct wetenschappelijk onderbouwd en soms zelfs gepopulariseerd, als de schrijver een wat bredere doelgroep wil bereiken. De bedoeling is volgens mij dan dat de lezers geïnspireerd raken, hun fantasie en creativiteit gaan gebruiken: ‘wat zou dit voor mij kunnen betekenen?’ En dan mogen die gedachten wat mij betreft best in strijd zijn met welke natuurwet dan ook; als er maar iets moois uit voortkomt.
Ik weet niet of zo’n negatief kritische houding nou typisch Nederlands is, maar als het echt zit ingebakken in onze volksaard zou dat een verklaring kunnen zijn voor het feit dat zo weinig jongeren kiezen voor een carrière in de techniek. Of dat het innovatieve vermogen van ons mkb niet direct bovenaan staat op de Europese ranglijsten. Dan valt er nog een hoop missiewerk te verrichten, vooral door personen die zelf enthousiast actief zijn in de techniek, op welke manier dan ook.
Innovatie begint immers niet bij een subsidiepotje, maar bij een goed idee. En ik zou elke inspiratiebron daarvoor met beide handen aangrijpen.
Henk de Vries