Een paar jaar terug had ik echt niet over de langspeelplaat moeten beginnen. Dat je het ding nog kende betekende toch vooral dat je zelf nog uit de ‘prehistorie’ kwam. Maar de tijden veranderen waar je bij staat. De elpee – en zelfs de cassette – is in selecte kring weer helemaal je van het. Inclusief exotische persingen op weet ik veel hoeveel grams al of niet gekleurd vinyl, die net zoals voorheen kosten dat het barst. Of een ‘picture disc’.
Of is dat toch weer iets te veel generatiekloof? Laat ik dan maar helemaal niet beginnen over de cassette-single. Ik had er ooit één: Message of Love van The Pretenders. Gekocht in Londen begin jaren tachtig. De cassette-single is overigens volkomen geflopt want de geluidskwaliteit was echt vreselijk.
Nu zag ik 5 september het nieuws dat ruimtesonde Voyager I inmiddels alweer 40 jaar onderweg is. Met een ‘gouden’ plaat – verguld koper eigenlijk- die een buitenaardse beschaving onder andere een impressie van het leven op Aarde geeft, van 40 jaar geleden dan, in beeld en geluid. Behalve met Chuck Berry en Bach – en nog veel meer muziek – wordt de buitenaardse intelligentie ook begroet in 55 talen.
"Hartelijke groeten aan iedereen", luidt de Nederlandse bijdrage. De tekst schijnt tussen neus en lippen door te zijn ingesproken. Door Joan de Boer. Zij was na de Tweede Wereldoorlog geëmigreerd naar de VS. Haar man ging werken als professor aan het College of Engineering van de Cornell University in Ithaca. Zij gaf Nederlandse les begrijp ik uit een artikel op internet van Joost Mollen, die haar in 2014 wist te traceren. Projectleider ‘gouden plaat’ Carl Sagan, ook astronoom, astrofysicus en nog veel meer, werkte ook aan de universiteit en vroeg haar de tekst in te spreken. Voor Mollen heeft zij haar boodschap nog eens door de telefoon herhaald.
Stel je nu toch eens voor dat over een paar miljoen jaar iets of iemand die plaat vindt? Als de Voyager I is gecrasht of zo op een andere planeet? Een platenspeler zit er niet bij, wel een naald een hoop instructies. Dat de plaat op 16 2/3 toeren moeten worden afgespeeld. En hoe je een platenspeler bouwt denk ik. Ik vraag mij wel af of dat zelfs voor een alien hipster niet wat te ver gaat. De groeten.
Robin Zander