Afhankelijkheid telecommunicatie neemt toe, kwetsbaarheid netwerken stijgt

In 2011 deden zich diverse incidenten voor op het gebied van telecommunicatie. Incidenten die soms grote maatschappelijke gevolgen hebben. Zo werden op 15 juli de zendmasten van Smilde en Lopik door brand verwoest. Het signaal van veel radiostations viel weg. Vervelend voor de luisteraar, economische schade voor de radiostations. Op 27 juli viel de metro in Rotterdam uit door een storing in het netwerk van KPN. Op 11 oktober konden Blackberry-gebruikers niet meer bellen, mailen en internetten door een storing bij Research in Motion. Op 1 december konden de kruizen op de matrixborden boven de snelweg A27 niet verwijderd worden nadat bij werkzaamheden een kabel kapot was getrokken. Een lange file was het gevolg.

Vergunningsvrije toepassingen

Verder wordt er steeds meer gebruik gemaakt van etherfrequenties die vergunningsvrij kan worden gebruikt, zoals WiFi-netwerken, centrale deurvergrendeling van auto’s, babyfoons, barcodescanners en alarminstallaties. Toepassingen met een beperkt zendvermogen die lokaal een klein stukje van de vrije ruimte innemen, maar die soms wel grote lokale verstoringen veroorzaken. Half oktober werden gebruikers van een parkeerterrein in Emmeloord geconfronteerd met een merkwaardig fenomeen. Auto’s wilden niet meer op en van het slot, startonderbrekers blokkeerden en autoalarmen gingen spontaan af. Onderzoek van Agentschap Telecom wees uit dat het probleem veroorzaakt werd door een draadloze barcodescanner van een retailer in de omgeving. Vervelend voor het winkelend publiek, maar niet levensbedreigend. Dat wordt anders wanneer kritische bedrijfsprocessen gebruik maken van vergunningsvrije etherfrequenties, bijvoorbeeld voor patiëntenmonitoring in ziekenhuizen.

Aanpak illegale apparatuur

Ook zijn er apparaten in de omloop waarmee de gebruiker bewust of onbewust het ethergebruik stoort. Vaak gaat het daarbij om illegale activiteiten of om – voor het Nederlandse frequentiebereik – ongeschikte apparatuur. Agentschap Telecom werkt samen met de douane, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en partijen als Marktplaats en e-Bay aan het weren van illegale apparatuur. De samenwerking is erg effectief, bijvoorbeeld in de strijd tegen zogenoemde ‘jammers’. Die verstoren het signaal van andere toepassingen, zoals gsm, UMTS en GPS. Ze maken binnen een bepaalde straal telefoon- en internetverkeer onmogelijk. Ze worden vaak bewust gebruikt om criminele activiteiten voor te bereiden of te plegen. Soms, is er echter sprake van onwetendheid van het bereik van de inzet, bijvoorbeeld wanneer een café-eigenaar ze gebruikt omdat hij niet wil dat er gebeld wordt in zijn kroeg. Jammers maken verschillende vormen van communicatie onmogelijk, en dat kan levensgevaarlijke situaties opleveren. Bijvoorbeeld wanneer het 112-alarmnummer niet bereikbaar is, of als een brandweerauto geen GPS-ontvangst heeft. Jammers zijn bij wet verboden en dus altijd illegaal.

Rol Agentschap Telecom

Agentschap Telecom waarborgt de beschikbaarheid van moderne en betrouwbare telecommunicatie in en voor Nederland. Directeur-Hoofdinspecteur Peter Spijkerman: "zoals uit de voorbeelden blijkt is de beschikbaarheid van communicatienetwerken minder vanzelfsprekend dan het lijkt. Ook zijn de gevolgen van uitval groter dan menigeen vermoedt. Agentschap Telecom heeft als taak cruciale en vitale verbindingen goed te laten verlopen. Daarom houden we toezicht op ondergrondse netten om mogelijke graafschade te voorkomen. We zien bijvoorbeeld dat het aantal graafincidenten toeneemt in gebieden waar glasvezel wordt gelegd. We reageren daarop door aanbieders van glasvezel en hun aannemers bewust te maken van regels en procedures die in Nederland gelden. We voorkomen dat illegale apparatuur op de markt beschikbaar komt. In 2011 hebben we 91 jammers van de markt gehaald en 32 advertenties verwijderd van het Internet. We hebben een enorme bijdrage geleverd aan de versnelde herbouw van de zendmast in Smilde en de plaatsing van noodmasten. We zetten ons aan alle kanten in om te waarborgen dat verbindingen het altijd en overal doen."