Vraag over mengtank

In een mengtank met roerwerk wordt een recept bereid. De tank kan worden gevuld met vloeistoffen die vanuit voorraadtanks naar de mengtank worden gepompt. De voorraadtanks staan op een andere afdeling met een eigen besturing; de pompen worden bestuurd vanuit de besturing van de mengtank. De mengtank kan ook gevuld worden met poeders vanuit een big-bag installatie met schroeftransporteurs; de big-bag handling valt onder dezelfde besturing als de mengtank. Wat is de aanpak bij zo’n installatie?

Ik weet dat veel bedrijven hier mee worstelen en dat zelfs de grote chemiebedrijven er vaak niet eens van op de hoogte zijn dat ook naar de machineveiligheid moet worden gekeken.

Als een dergelijke installatie wordt gebouwd is het raadzaam om te bepalen welke EU-Richtlijnen op de installatie of de installatiedelen van toepassing zijn. Daarna moet beoordeeld worden welke fundamentele veiligheids- en gezondheidseisen uit betrokken richtlijnen van toepassing zijn. 

Verder zullen de risico’s moeten worden beoordeeld met een risicobeoordelingsmethodiek die bij het gevaar of de gevaarlijke situatie past. Het is verstandig om machine-gebonden risico’s te beoordelen met EN-ISO 12100 en voor Loss of Containment een HAZOP (IEC 61882) op de P&ID toe te passen. 

Op de vraag wanneer voor de norm EN-IEC 61511 of EN-IEC 62061 / EN-ISO 13849-1 moet worden gekozen in het kader van de (veiligheidsgerelateerde) besturing  is het antwoord tweeledig. 

Ten eerste kun je zeggen dat als het gaat om een machine, de normen EN-IEC 62061 / EN-ISO 13849-1 zijn geharmoniseerd onder de Machinerichtlijn 2006/42/EG. Deze normen zijn daarmee door de Europese Commissie aangemerkt als geaccepteerde "State of the art of stand der techniek", waarmee bepaalde eisen uit de richtlijn vervult kunnen worden. De normen zijn in principe bedoeld voor veiligheidsfuncties die meer dan één keer per jaar aangesproken worden, de zogenaamde "high demand mode of continous mode" functies. In de procesgerelateerde delen van de installatie zijn vaak zogenaamde "low demand" functies aanwezig, waarbij slechts 1 keer in bijvoorbeeld 5 jaar een aanspraak (demand) op de functie wordt verwacht. Dergelijke functies kunnen het beste met de IEC 61511 worden behandeld. De IEC 61511 is niet geharmoniseerd onder één van de EU Richtlijnen.

Ten tweede: Gegeven deze normen is het raadzaam voor de bouw en installatie vast te stellen wat er fout kan gaan als de besturing niet correct functioneert. Daar waar deze besturing de veiligheid beïnvloedt dient een SIL niveau (of  een Performance Level) van deze besturing te worden vastgesteld. Het gaat hierbij om de vast te stellen hoe robuust de besturingsfunctie moet zijn. Kort door de bocht: kortsluitingen, open verbindingen, spanningsdips, e.d. mogen niet tot gevaarlijke situaties leiden.

Bovenstaand antwoord is afkomstig van Fusacon, Functional Safety Consultants Nederland, Vogelenzangseweg 20, 4124 AS HAGESTEIN 

E :   info@fusacon.nl

P :   +31 (0) 347 352 519

F :   +31 (0) 877 843 520

W :  www.fusacon.nl