17 sep. 2013
2 minuten
Om de toegankelijkheid van zowel SIL als PL binnen de machinebouw te vergroten heeft NEN, in samenwerking met de normcommissies NC 341 018 “Machineveiligheid” en NEC 44 “Elektrische uitrusting van machines”, besloten om beide normen in het Nederlands uit te brengen.
Een team van NEN-medewerkers en commissieleden werkt nauw samen om de bewoordingen en omschrijvingen in beide normen zo goed mogelijk op elkaar aan te laten sluiten. De grondgedachten in beide normen zijn immers gelijk: “functionele veiligheid” en “statistische faalkansberekeningen”.
Anderhalf jaar geleden is er een einde gekomen aan de Europese harmonisatie van NEN-EN 954-1. Dit betekende ook een einde aan de methode om, via een klasseindeling van de gevaren, een machinebesturing met de juiste veiligheidsvoorzieningen te ontwerpen, en daarmee te voldoen aan de essentiële eisen van de machinerichtlijn.
Nu moet er gebruik worden gemaakt van methoden die zijn gebaseerd op “functionele veiligheid” en “statistische faalkansberekeningen”. Deze methoden zijn duidelijk complexer van aard maar bieden wel meer mogelijkheden, zoals het gebruik van “intelligente” veiligheidscomponenten.
SIL en PL
Voor het ontwerpen van de veiligheidsvoorzieningen kunt u vanaf 1 januari 2012 de geharmoniseerde normen NEN-EN-IEC 62061 of NEN-EN-ISO 13849-1 toepassen.
De norm NEN-EN-IEC 62061 ‘Safety of machinery – Functional safety of safety-related electrical, electronic and programmable electronic control systems’ beschrijft een methode die bekend staat onder de naam “Safety Integrity Level” (SIL). Deze methode wordt al langer gebruikt voor de veiligheidssystemen en regelapparatuur binnen de procesindustrie.
Een andere variant van “functionele veiligheid” die is gebaseerd op “statistische faalkansberekeningen” staat in de norm NEN-EN-ISO 13849-1 “Safety of machinery – Safety-related parts of control systems”. Ook wel bekend onder de naam “Performance Level (PL). Deze benadering is ook voor andere technische domeinen, zoals pneumatiek en hydrauliek.
Aandachtspunten
Bij het vertalen van beide normen is gebleken, dat verschillende bepalingen in Engelstalige normen niet altijd door “native English speakers” zijn geschreven. Ook kent de Engelse taal begrippen die in het Nederlands voor meerdere uitleg vatbaar zijn. Een dergelijke interpretatieruimte is de enige manier om consensus te verkrijgen binnen alle betrokken landen. Naast de discussies die dat oplevert bij het vertalen, brengt het ook een aantal aandachtspunten aan het licht die van pas komen bij toekomstige aanpassingen en/of het mogelijk samengaan van de beide normen in IEC en ISO verband.
Het streven is om IEC 62061 en ISO 13849-1 samen te brengen tot één gezamenlijke ISO/IEC-norm. Binnen een “Joint Working Group” wordt hier inmiddels aan gewerkt, met Nederlandse deelname vanuit genoemde normcommissies. Ook het Nederlandse platform ‘NEC 44/machineveiligheid’ zal dit proces de komende jaren volgen. Het resultaat laat nog een jaar of 5 op zich wachten.
Tot die tijd kan in Nederland gebruik worden gemaakt van de huidige vertalingen van
NEN-EN-IEC 62061 of NEN-EN-ISO 13849-1. De verwachting is dat beide vertalingen dit najaar gepubliceerd worden.
Meer informatie
Voor meer informatie over beide vertalingen of voor deelname en inspraak in een normcommissie, kunt u contact opnemen met Johan van Velthoven,
Tel: (015) 2 690 337
E-mail:johan.vanvelthoven@nen.nl