In 2009 zijn in ons land naar schatting 218.000 werknemers het slachtoffer geworden van een arbeidsongeval met geestelijk of lichamelijk letsel en verzuim als gevolg. Per 100.000 werknemers maken jaarlijks gemiddeld 3.100 werknemers een arbeidsongeval mee. In de periode 2005-2009 is deze kans op een arbeidsongeval stabiel gebleven.
Binnen sectoren hebben zich echter wel stijgingen en dalingen voorgedaan. Dat blijkt uit de 8ste Monitor Arbeidsongevallen in Nederland van TNO. In 2009 moesten 77.000 werknemers en zelfstandigen na een arbeidsongeval worden behandeld door de spoedeisende hulp in het ziekenhuis. Hiervan werden 4.300 opgenomen. Voor 85 werkenden had het arbeidsongeval een dodelijke afloop.
Paulien Bongers, Innovatiedirecteur Arbeid bij TNO: "De kans op een arbeidsongeval met letsel en verzuim is vanaf 2005 niet toegenomen. Dat is enerzijds een opsteker voor werkgevers die veel tijd en geld hebben geïnvesteerd in veiligheid op de werkvloer. Anderzijds is er nog werk aan de winkel, want uiteindelijk moet de lijn wel naar beneden. Elk ongeluk is er een te veel."
Toenemend risico in financiële sector en onderwijs
Opvallend is dat vooral bij financiële instellingen en in het onderwijs de kans op arbeidsongevallen is toegenomen in vergelijking met voorgaande jaren. In de horeca en handel is daarentegen juist sprake van een daling. ‘Het lijkt erop dat in sectoren met een hoog ongevalsrisico, dit risico afneemt in de tijd. Bij sectoren met een laag ongevalsrisico is juist sprake van een stijging. Dit geldt althans voor de sectoren die een verandering laten zien,’ aldus Bongers. In de bouwnijverheid, de landbouw en visserij en de industrie blijft het ongevalsrisico over de jaren relatief hoog.
Mannen, laagopgeleiden en allochtonen vormen risicogroep
Niet alle werknemers hebben even veel kans op een arbeidsongeval met letsel en verzuim. Mannen, laagopgeleiden en niet-westerse allochtone werknemers lopen meer risico op een ongeval. De gevaarlijkste beroepen zijn schilders, buschauffeurs, treinbestuurders, zeelieden, metselaars, timmerlieden en andere bouwvakkers. In deze beroepen hebben werknemers veel te maken met gevaarlijk werk en zware lichamelijke belasting. Deze factoren gaan gepaard met een grotere kans op een arbeidsongeval.
Aanbevelingen
Bongers heeft op basis van de resultaten van het onderzoek een aantal tips voor werkgevers om het aantal arbeidsongevallen te verminderen. ‘Werknemers onder hoge tijdsdruk laten werken brengt risico’s met zich mee. Betere planning leidt tot meer veiligheid. Laat werknemers ook zelf nadenken en verantwoording nemen. Bewaak tevens goede omgangsvormen met respect voor elkaar, want ongewenst gedrag van collega’s, leidinggevenden, patiënten, klanten of leerlingen leidt ook tot brokken.’
Per sector spelen andere risicofactoren een rol. In Sectorprofielen Arbeidsongevallen dat een aparte bijlage vormt bij de Monitor Arbeidsongevallen 2009 worden per sector de belangrijkste risicofactoren weergegeven. Bongers: ‘We willen graag met werkgevers, vakbonden en brancheorganisaties om de tafel om meer zicht te krijgen op de risico’s in hun specifieke situatie en om uit te leggen met welke maatregelen en beleid ze de risico’s terug kunnen dringen.’
Over de Monitor Arbeidsongevallen in Nederland 2009
De Monitor Arbeidsongevallen 2009 bevat de meest recente schattingen over arbeidsongevallen in Nederland. Op basis van deze gegevens kunnen onder andere risicogroepen, trends en kosten worden vastgesteld. De Monitor verschijnt sinds 2002 jaarlijks. De Monitor Arbeidsongevallen in Nederland 2009 en de bijlage Sectorprofielen Arbeidsongevallen zijn te downloaden en als boekje te bestellen op de website van TNO. Op deze website is ook meer informatie over de Monitor Arbeidsongevallen in Nederland te vinden.