Remklep in hydraulisch hefbordes faalt: wie is verantwoordelijk voor letsel bij ongeluk?

Een klant van ons maakt hefbordessen voor de slachtwereld. Twee slagers staan op een hefbordes welke met een hydraulische cilinder omhoog en omlaag wordt bewogen. 

De cilinder staat op een remklep. Wanneer deze remklep faalt, vallen de mannen met een te hoge snelheid naar beneden, kans op letsel is aannemelijk.

Wie is verantwoordelijk bij het falen van de klep (bv. gebroken veer)?

• fabrikant hefbordes
• fabrikant remklep
• hydrauliek leverancier
• de eindgebruiker

Uw klant maakt hydraulische heftafels voor het heffen van een bordes met één of meer personen. U vraagt wie verantwoordelijk is voor het falen van de remklep en gevolgschade van het letsel dat bij de val met hoge snelheid kan optreden.

 

Allereerst moet worden vastgesteld dat op deze machine de Europese Machinerichtlijn 2006/42/EG (lees: Warenwetbesluit Machines) Bijlage I, hoofdstuk 1 en hoofdstuk 4 wettelijk van kracht zijn. Als de vrijval hoger is dan drie meter valt de machine onder Machinerichtlijn Bijlage IV en is een keuring door een externe partij (Notified Body) noodzakelijk. De machine dient verder in ieder geval te voldoen aan de type C-norm NEN-EN 16719:2018 voor transportsteigers en overige voor deze machine geldende type B-normen, zoals bijvoorbeeld de NEN-EN-ISO 4413:2010 met de titel: ‘Hydrauliek – Algemene regels en veiligheidseisen voor systemen en hun componenten’. 

De foto die u mij toont (niet in dit artikel) maakt duidelijk dat er sprake is van een RVS-bordes met relingen waarop één of meerdere slagers kunnen plaatsnemen. Er kunnen op diverse plaatsen ledematen bekneld raken met mogelijk amputaties of dood tot gevolg. De personen zijn gedurende hun werk continu in de gevarenzone en het ontwijken van een plotseling falende remklep lijkt onmogelijk. 

Met andere woorden: zowel met een analyse volgens de SIL-norm (NEN-EN-IEC 62061:2015) als met de PL-norm (NEN-EN-ISO 13849-1:2016 en NEN-EN-ISO 13849-1:2012) is er sprake van een hoog vereist veiligheidsniveau (respectievelijk SIL2/SIL3 of PLd/PLe) voor de veiligheidsfunctie. In dat geval is het bijna standaard om redundantie (twee remkleppen) toe te passen. Dit is in de genoemde situatie zeker aan te bevelen.

Om antwoord te geven op uw vraag: wie is verantwoordelijk voor het falen van de remklep?  Dat is simpel: de fabrikant van de machine is in eerste instantie verantwoordelijk voor zijn ontwerp en de keuze van één of twee remkleppen. De fabrikant van de remklep zal nimmer kunnen aangeven dat een remklep niet kan falen. 

Het is wellicht ook mogelijk om een gestuurde terugslagklep toe te passen.

Een gestuurde terugslagklep laat de olie vrij een cilinder in stromen (van P naar T), maar blokkeert zodra deze olie terug wil stromen. Zodra naar de tegenoverliggende poort olie wordt gevoerd en dus druk wordt opgebouwd tegen de veer in, opent deze druk de terugslagklep zodat de retourolie wel vrij terug kan stromen.

 

 

 

 

 

Deze gestuurde terugslagklep heeft de volgende kenmerken:

• bij leidingbreuk blijft de cilinder staan, (veilig);
• omdat de klep nagenoeg geen olie doorlaat, kan een cilinder een lange periode in een positie blijven staan.

Lekkage is een probleem, maar dat gaat niet van nul naar maximaal uitstroom debiet en dan nog kan door het ontwerp een directe val worden gedempt.

 

Bovenstaand antwoord is afkomstig van FUSACON B.V.