Nadenken over de consequenties van technologische ontwikkelingen

Wij zijn wereldkampioen met onze voetbalrobots, en wij zijn als Nederland nummer 1 wereldwijd in high tech machines met bijvoorbeeld een living lab voor slimme en elektrische auto’s. De technologische ontwikkelingen gaan zeer snel en nieuwe mogelijkheden doen hun intrede. Robots vinden we al veel in de industrie en komen ook in de agro/food sector steeds meer voor. De maatschappelijke uitdaging is niet alleen hoe om te gaan met de acceptatie en de exploratie van de mogelijkheden, maar ook na te denken over de consequenties ervan. Wat kunnen de cross-overs opleveren en hoe versnellen we dat?

Simon Stevin Meester en Universiteitshoogleraar prof.dr.ir. Maarten Steinbuch bespreekt die consequenties op de WoTS in een presentatie van een uur op vrijdagochtend 7 oktober. Steinbuch:  "Ik denk dat de Europese universiteiten nog veel meer kunnen doen aan samenwerking met de industrie, om samen te komen tot disruptief denken. Ik zie het verschil niet tussen fundamenteel en toegepast onderzoek; voor mij is dat allemaal hetzelfde. We moeten meer risico’s nemen en de industrie helpen met strategieën voor de langere termijn". 

Maarten Steinbuch (1960) is hoogleraar Control Systems Technology aan de TU/e; hij is leider van de Control Systems Technology groep binnen de faculteit Mechanical Engineering. Steinbuch heeft nationaal en internationaal veel aanzien door het werk van hem en zijn groep op gebied van ‘advanced motion control’. Het gaat hierbij om de aansturing van zeer geavanceerde technische systemen, waarbij extreme accuratesse en snelheid vaak cruciaal zijn. Voorbeelden zijn machines voor productie van micro-elektronica en kernfusiereactoren. Ook worden in zijn groep geavanceerde chirurgierobots ontwikkeld, die nu via spin-off bedrijven de markt bereiken.

Snellere postduiven

Steinbuch begon zijn loopbaan in de industrie: in de precisiemechanica en besturingstechniek bij Philips Research en hij werkte aan projecten voor ASML. Als belangrijkste reden voor zijn overstap naar de TU Eindhoven noemt hij zijn drang naar de vrijheid om outside-the box te denken. "Als je business-strategieën voor de toekomst ontwikkelt, moet je het conventionele denken over de verkoopdoelstellingen voor het volgende kwartaal opzij zetten. Je ziet zo veel industriële onderzoekslaboratoria die alleen maar incrementele verbeteringen ontwikkelen. Maar het fokken van snellere postduiven hielp niet bij de ontwikkeling van de telefoon en snellere paarden leidden niet tot de uitvinding van de stoomlocomotief."

"Maar het is ook zo dat academisch onderzoek sterk afgestemd moet blijven op de behoeften van de ‘echte wereld’. Je ziet aan de huidige start-ups dat er maar weinig anwoorden worden gevonden als je alleen maar in het lab zit. Praten met chirurgen, olieboorders, autofabrikanten is essentieel."

Vanwege zijn grote verdiensten heeft de TU/e Steinbuch in 2013 de eretitel Universiteitshoogleraar toegekend. Daarnaast is hij wetenschappelijk directeur van het TU/e High Tech Systems Center en van het 3TU Research Centre High Tech Systems. Ook is hij bestuurslid van de sectororganisatie AutomotiveNL. Bij het grote publiek is hij bekend door zijn vele media-optredens.

Voor zijn onderwijs-  en onderzoekactiviteiten en bijdragen aan publieke discussies heeft hij regelmatig onderscheidingen ontvangen, zoals in 2015 de Academic Society Award van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs.

Simon Stevin Meester

Dit jaar krijgt Steinbuch het Simon Stevin Meesterschap, de hoogste onderscheiding voor de technische wetenschappen in Nederland. Aan deze eretitel, toegekend door Technologiestichting STW, is een half miljoen euro verbonden, te besteden aan onderzoek. Hij krijgt de onderscheiding voor zijn technisch-wetenschappelijke onderzoek en de manier waarop hij bruggen slaat tussen wetenschap en praktijk, aldus STW.

Vanwege het 35-jarige bestaan van STW zijn er dit jaar twee winnaars. Naast Steinbuch krijgt ook Suzanne Hulscher van de Universiteit Twente de prijs. De laureaten ontvangen hun prijs tijdens het jaarcongres van STW, dat plaatsvindt op 24 november 2016.

Vereerd

"Ik voel me zeer vereerd", reageerde Steinbuch op de bekendmaking. "De prijs onderstreept het belang van de verbinding die we moeten maken vanuit de wetenschap met de maatschappij en de industrie. Dat is waar ik voor sta. Het is een stimulans voor deze benadering dat ik nu deze prijs krijg."

STW prijst de manier waarop Steinbuch bruggen slaat tussen wetenschap en bedrijfsleven, en die samen laat optrekken om maatschappelijke vraagstukken op te lossen. In zijn onderzoek werkt hij onder meer samen met ASML, Philips, TNO en Océ, alsook met veel MKB-bedrijven. Mede dankzij Steinbuch is Nederland een hotspot voor ontwikkelingen rondom elektrisch rijden, regeling van precisiesystemen en microchirurgie.

STW kent het Simon Stevin Meesterschap toe sinds 1998. Eerdere winnaars aan de TU/e zijn Philip de Goey (2010), Jaap Schouten (2006), Arthur van Roermund (2004).

Disrupties in technologie en maatschappij

Vrijdagochtend 7 oktober,

10.00 … 11.00  uur,

zaal Progress

www.wots.nl