Is onze portaalsnijmachine veilig of niet?

Wij zijn bezig met het ontwerp van een portaalsnijmachine. Deze machine is uitgerust met plasma- en autogeensnijtoortsen en kan hiermee stalen platen snijden. De machine is opgebouwd uit een tafel waarop het te snijden materiaal ligt. Een snijbrug waar de snijtoortsen aan hangen beweegt in de lengte richting over de tafel heen en weer (X-as).  Voor dit type machine is er een type C norm; de ISO/DIS 17916. Hoewel de norm nog in ontwikkeling is hebben wij toch gekozen deze toe te passen.  De beweging van de X-as wordt geïnitieerd door twee synchroon lopende servomotoren. Op de motoren, zit een rondsel dat ingrijpt op een tandheugel welke over de hele lengte van de X-as aanwezig is. De motoren worden aangestuurd door een servofrequentieregelaar. De C norm schrijft voor dat de snijbrug in de X beweging beveiligd moet worden. Dit kan onder andere door middel van safety bumpers. Het voorgeschreven Performance Level is PLd. De stopafstand mag niet groter zijn dan de maximale indrukking van de bumper.  Om de maximale stopafstand niet te overschrijden maken we gebruik van een SS1 stop. (Categorie 1 stop EN 60204-1). Op het certificaat van de leverancier staat vermeld dat SS1 PLe is. Zie ook bijlage 1. In praktijk is getest dat dit goed werkt. De brug stopt binnen de maximale indrukking van de bumper. Nu wordt ons door de leverancier verteld dat de SS1 stop geen veilige stop is. Bij kabelbreuk of stroomuitval zal SS1 niet meer werken. Alleen STO is een veilige situatie die op PLe niveau gegarandeerd kan worden. Maar als wij STO (Safe Torque Off) toepassen om mee te stoppen wordt de stopafstand overschreden met factor 10.

Mijn vragen:

1) Is onze applicatie nu PLd of niet? Volgens de softwaretool SISTEMA wel. Zo nee, betekent dit dan dat je een SS1 stop alleen in combinatie met een mechanische rem kunt uitvoeren? 

2) Het systeem heeft een Categorie 3 architectuur. EN-ISO 13849 Categorie 3 betekent niet dat er geen enkele fout meer kan optreden. Dit staat ook in de EN-ISO 13849-1 (table 10). De kans op kabelbreuk is erg klein. We maken gebruik van voorgeconfectioneerde kabels van de leverancier welke we installeren volgens de voorschriften van de leverancier. De kabels worden jaarlijks geïnspecteerd. De kans op stroomuitval is per land verschillend maar de kans dat de stroom uitvalt én er op datzelfde moment een gevaarlijke situatie is, is erg klein. Dit zijn ‘single faults’ welke voor ons aannemelijk zijn en tot een verlies van de veiligheidsfunctie kunnen leiden. Nu is het zo dat alleen in geval van verlies van de veiligheidsfunctie én aanwezigheid in de gevaarlijke zone gevaar optreedt.  Hoe moet deze gelijktijdigheid (en daarmee waarschijnlijkheid tot gevaarlijke situatie) geïnterpreteerd worden?  
3) Hoe moeten wij als machinefabrikant hiermee omgaan? Het is voor ons te simpel om zomaar twee remmen bij op de machine te bouwen. Mede doordat er maar weinig gecertificeerde remmen te krijgen zijn en deze erg duur zijn in verhouding tot de machine.

Antwoord: 

U heeft een uitgebreide uitleg gegeven van uw case. U beschrijft dat u voor bepaalde veiligheidscomponenten heeft gekozen op basis van de EG-Verklaring van overeenstemming en het TÜV certificaat van de component.

Op het TÜV certificaat staat geschreven dat de component voldoet aan SIL 3 en PLe en daar wordt ook Safe stop of “SS1” beschreven.

Een Engelstalige uitleg van SS1 is hiernaast gegeven: “The Safe Stop 1 (SS1) safety function consists of two safety related subsystems, an external time delayed safety relay and the STO safety function. These two subsystems combined compose the Safe Stop 1 safety function.”

U geeft aan dat de fabrikant bij nader inzien vertelt dat de SS1 functie geen veilige stop levert. Dit komt een beetje vreemd over als de Notified Body TÜV dit toch wel op het certificaat verklaart.  Voor u als gebruiker is het altijd van groot belang om naast het TÜV -certificaat ook de volgende documenten van de component bij de fabrikant op te vragen en goed door te lezen:

• De EG-Verklaring van overeenstemming.
• De gebruiksaanwijzing in het Nederlands.
• De gebruiksaanwijzing in de oorspronkelijke taal. 
• Het NOBO rapport wat bij het uitgereikte NOBO certificaat behoort.

Dit laatste geeft als het goed is in combinatie met de gebruiksaanwijzing duidelijk welke beperkingen er voor elke safety functie zijn en waarmee dus technisch rekening gehouden moet worden.

Deze vraag is beantwoord door Fusacon BV.