Is het toegestaan om een Europese norm te gebruiken die nog niet is geharmoniseerd?

Mag je de nieuwe versie van de EN-ISO 10218-2 (Robotics – Safety requirements – Part 2: Industrial robot applications and robot cells) al toepassen voor robotcellen, ondanks het feit dat de norm nog niet officieel geharmoniseerd is onder de Machinerichtlijn?

Wij zijn een leverancier van robotcellen en integreren hierbij COTS robots van diverse fabrikanten. Tot op heden maakten we bij het ontwerp van onze robotcel gebruik van de Type C norm EN-ISO 10218:2011, die per 18 november 2011 is geharmoniseerd onder de Machinerichtlijn 2006/42/EG.
Onze veiligheidsadviseur heeft echter gemeld dat er begin 2025 een tweede versie van deze norm beschikbaar is gekomen.
We hebben de norm aangeschaft en blijkbaar is de norm door de Europese normcommissie CEN aangenomen op 3 januari 2025. Ook NEN heeft de norm per april 2025 geaccepteerd als NEN-EN-ISO 10218-2:2025. De nieuwe versie van de EN-ISO 10218-2 blijkt echter nog niet geharmoniseerd onder de Machinerichtlijn 2006/42/EG, want hij staat nog niet op de website van de EU genoemd op de link: https://single-market-economy.ec.europa.eu/single-market/european-standards/harmonised-standards/machinery-md_en

Vraag

Onze vraag is nu is het toegestaan om de nieuwe versie van de EN-ISO 10218-2 al toe te passen voor robotcellen, ondanks het feit dat de norm nog niet officieel geharmoniseerd is onder de Machinerichtlijn?

Antwoord

De norm EN-ISO 10218-2 is inderdaad begin 2025 vernieuwd en alle Europese norminstituten dienen de norm uiterlijk per september 2025 hebben aangenomen als Europese norm. Daarnaast dienen conflicterende normen uiterlijk maart 2027 door de Europese norminstituten te zijn ingetrokken.
Een preview van de norm kan bij NEN worden gedownload via de volgende link: https://www.nen.nl/norm/pdf/preview/document/335782/
U heeft terecht geconstateerd dat versie twee van de EN-ISO 10218-2 op dit moment nog niet is geharmoniseerd onder de Machinerichtlijn, omdat de vermelding op de EU lijst nog ontbreekt.
In het kader bij dit bericht vindt u een overzicht van de belangrijke wijzigingen.
Inderdaad stellen de Europese norminstituten gezamenlijk de nieuwe EN-normen vast en volgt daarna nog een controle door de consultants van de Europese Unie. Als de consultants van mening zijn dat de nieuwe norm in strijd is met een of meerdere bepalingen van de Machinerichtlijn zal dit harmonisatie in de weg staan. De EU zal dan het Europese norminstituut hierover inlichten en verzoeken de normtekst aan te passen.
De eerste versie van de norm EN-ISO 10218-2 is destijds door CEN aangenomen op 21 april 2011 en door de EU al per 18 november 2011 geharmoniseerd onder de Machinerichtlijn 2006/42/EG.
Gezien de snelle harmonisatie bij de eerste norm is het advies aan fabrikanten van een robotcel om niet te wachten op de harmonisatie onder de Machinerichtlijn, maar al direct te beoordelen welke impact versie 2 van de EN-ISO 10218-2 heeft op het eigen robotcel ontwerp. Daarna kan er worden getracht om het ontwerp van de robotcel, indien noodzakelijk, op korte termijn aan te passen aan de EN-ISO 10218-2:2025.

Bovenstaand antwoord is afkomstig van FUSACON B.V. https://www.fusacon.nl/