Installatiegemak wordt een steeds belangrijker verkoopargument voor elektrotechnische producten. Eenvoudiger en sneller te installeren componenten dragen bij aan het terugdringen van de faalkosten in de bouwkolom, die in Nederland jaarlijks op meer dan zes miljard euro worden geschat. Daarnaast spelen producenten met slim installeerbare producten in op de behoefte om integraal de kosten te verlagen én op het toenemend gebrek aan vaklieden in de bouw.
De installateur zoekt installatiemateriaal dat snel en gemakkelijk te installeren is. Installateurs hebben hiervoor meerdere redenen waaronder het terugdringen van de hoge faalkosten in de Nederlandse bouw. Onderzoek door USP Marketing Consultancy, in opdracht van BouwKennis, toont aan dat deze faalkosten de voorbije jaren verder zijn gestegen tot zo’n 11,4 procent van de omzet, tegenover 7,7 procent in 2001. Jaarlijks gaat er naar schatting – want meer dan de helft van de ondervraagden heeft geen idee hoe hoog de faalkosten zijn – een slordige 6,2 miljard euro verloren door fouten in de hele bouwkolom. Veel geld, constateert Eric Karsemaker van kabelfabrikant Draka, dat sterk inzet op oplossingen om faalkosten terug te brengen. Maar Draka zoekt ook naar oplossingen om de productiviteit van installateurs te verhogen. "Met slimme producten kun je in elke fase van de bouw tijd besparen."
Duurzaam
Duurzaamheid is een thema dat in zowel een hoog- als een laagconjunctuur belangrijk blijft, meent ook Conrad de Lange, directeur van OBO-Bettermann. "Tijd- en loonkostenbesparingen zijn altijd interessant." Het effect van minder handelingen verrichten of minder afval is groter dan alleen vermindering van faalkosten en het verhogen van de productiviteit. Het draagt ook bij aan de duurzaamheid van de branche. Als je minder hoeft te schroeven, heb je minder materiaal nodig en hoef je minder energie te gebruiken om bijvoorbeeld accuboormachines op te laden. "Daarom zijn we continu bezig met oplossingen zoeken zodat de installateur bepaalde handelingen niet meer hoeft te doen", zegt De Lange. Het derde argument dat aan deze trend ten grondslag ligt, is dat over enkele jaren een grote groep ervaren mensen de Nederlandse installatiebranche verlaat omdat ze met pensioen gaan. Vóór de huidige crisis zag een groot deel van de bedrijven het tekort aan vakmanschap als de grootste bedreiging voor de branche.
Slimme klik-kabelgoot
Zowel Draka als OBO-Bettermann tonen op de vakbeurs Elektrotechniek producten die ontworpen zijn om het installatiegemak te verhogen. OBO-Bettermann toont bijvoorbeeld de RKS-Magic plaatstalen kabelgoot met een bijzonder kliksysteem. De Duitse fabrikant heeft dit systeem ontwikkeld op basis van informatie uit de Nederlandse markt. Directeur de Lange: "In Nederland bepaalt de monteur of een product al dan niet slaagt. De directie kan wel een bepaald product kiezen, maar als de monteurs niet gemotiveerd zijn om ermee te werken, zal het niet slagen. Daarom probeer ik meerdere keren per jaar naar een groot bouwproject te gaan om naar de monteurs te luisteren. Ik wil weten wat daar speelt." Die informatie heeft de input geleverd voor het nieuwe kabelgootsysteem. De Lange denkt dat Nederlandse monteurs vooruitstrevend zijn als het om snelmontage en eenvoudige oplossingen gaat. Zij zijn mondiger en durven te zeggen wat ze van een product vinden. "Het ligt in onze aard om altijd te denken in oplossingen om goedkoper te werken."
Eenvoud
De RKS-Magic is een kabelgootsysteem waarin de traditionele boutjes en moertjes zijn vervangen door een kliksysteem. Dat bespaart in de montage, met name bij grote lengtes, veel tijd. Maar er is nog een ander aspect dat Conrad de Lange net zo belangrijk vindt: de eenvoud waarmee je het systeem in elkaar klikt. "Niemand heeft een gebruiksaanwijzing nodig. Als je het kliksysteem ziet, weet je intuïtief hoe het functioneert." Conrad de Lange is ervan overtuigd dat de trend naar eenvoud en simpele montage doorzet. Bij de ontwikkeling van nieuwe producten is dit voor OBO-Bettermann een wezenlijk uitgangspunt. "Bij nieuwe producten kijken we naar eenvoud en de snelheid van installeren. Vroeger was het bijvoorbeeld altijd buis of goot, nu hebben we ander bevestigingsmateriaal dat bijvoorbeeld het kleine gootje vervangt, wat toch erg arbeidsintensief was."
Toegevoegde waarde
De alsmaar complexere installaties, kortere levensduur van producten en kortere doorlooptijden in projecten dwingen de keten tot meer samenwerking, zegt Eric Karsemaker van Draka. "Tot nog toe haalt iedereen kennis uit de eigen organisatie. Door beter samen te werken, kunnen we in alle fasen tijd winnen." De ervaring van de Nederlandse kabelfabrikant is dat je door beter samen te werken en betere afstemming, al snel tot een twintig procent betere ureninzet van medewerkers komt. "We hoeven er dikwijls niet eens een heel veel grotere inspanning voor te doen, maar vooral goed in de keten kijken en de goede kennis van partijen gebruiken." Dat vraagt niet alleen gemakkelijk te installeren producten, denkt hij. Veertig procent van zijn tijd is een monteur niet bezig met installatiewerk maar met alles daarom heen, zoals het uitpakken, bijeen rapen van afval, enzovoort. Door de monteur ook daarin te ondersteunen, kan er tijdwinst worden gerealiseerd. Bijvoorbeeld via een rekenmodule op internet voor moeilijke kabelberekening of extra dienstverlening zoals het ophalen van de retourhaspels op de bouwplaats.
Vanuit de installateur denken
Tijdens Elektrotechniek laat Draka de praktische innovaties voor de bouw zien, zoals Profipak, het nieuw kabelsysteem voor de installateur. Hierin zijn de drie kleuren VD-draad samengevoegd op één haspel, wat bestelgemak maar vooral ook installatiegemak oplevert. De installateur hoeft nog meer één kabelhaspel mee te nemen waarmee hij 85 procent van het standaardinstallatiewerk kan doen. Op het Innovatieplatform op de beursstand in Utrecht laat de kabelproducent zien hoe invulling wordt gegeven aan de thema’s zoals, tijdwinst, milieu, brandveiligheid en het verzekeren van energie. Eric Karsemakers denkt dat producenten zich met deze aanpak kunnen onderscheiden. "Wij denken niet vanuit ons product, maar vanuit de toepassing door onze klant, de installateur."
Installatiegemak in de machinebouw
Niet alleen in de bouw, ook in de machinebouw speelt het thema installatiegemak. Een trend die bijvoorbeeld bij igus sterk doorzet, is dat klanten de kabelrupsen volledig laten afmonteren in de fabriek van deze Duitse producent en dat niet langer zelf doen in hun eigen montage-afdeling. Het bedrijf biedt die mogelijkheid bij de ReadyChains, pasklare systemen die vanaf seriegrootte 1 in de fabriek klantspecifiek worden gemaakt. Marcus Semsroth van igus ziet als belangrijkste voordeel dat de doorlooptijd bij de klant gereduceerd wordt. Bij grote kettingen was de klant vroeger soms tot zes weken bezig met de montage. "Nu kan diezelfde kabelrups met daarin alle leidingen binnen twee dagen gemonteerd worden." Naast installatiegemak speelt bij dit product ook het thema onderhoudsvriendelijkheid. Igus kiest bewust voor de kunststof kabelrupsen omdat deze geen onderhoud vragen, wat de traditionele systemen wel doen. "Over de totale levensduur van het systeem gemeten, zijn de total costs of ownership daardoor lager", aldus Semsroth. Installatiegemak wordt zo gekoppeld aan gebruiksgemak. Met een recente doorbraak gaat de kabelrupsenfabrikant daarmee nog een stap verder. Het bedrijf heeft een monitoringsysteem ontwikkeld waarmee de gebruiker vanaf afstand bepaalde parameters in de energieketting kan meten. Onderhoudsgemak neemt daardoor toe.