In de wolken

Door: Liam van Koert

"Als we over een decennium terugkijken voorspel ik dat het bepalender is voor de richting waarin CAD zich ontwikkelt, dan de introductie van SolidWorks in 1995." Hirschtick kan het weten. Hij stond tenslotte ook aan de wieg van SolidWorks, destijds de eerste 3DCAD-software die op een gewone Windows-PC draaide en het CAD-landschap daarmee drastisch veranderde. Nu (b)lijkt wederom de plek waar 3DCAD draait – en niet de 3DCAD-software zelf – ‘disruptieve’ factor.

En dat terwijl de engineering community jarenlang sceptisch was over Software as a Service (Saas). Een abonnement in plaats van een levenslange licentie? Het niet meer in eigendom hebben van de software was voor veel bedrijven onbespreekbaar. Hetzelfde geldt voor het onderbrengen van intellectueel eigendom in de cloud. Geef je ook daarmee niet te veel controle over je core business uit handen?

Gewenning

Blijkbaar is er sinds de proefballonnen van weleer het nodige veranderd en winnen de voordelen van CAD-in-de-cloud beetje bij beetje aan gewicht. Een van die voordelen is het implementatiegemak. Een nieuwe CAD-werkplek krijg je niet alleen veel sneller, maar ook veel voordeliger in de lucht. Het is eenvoudig schaalbaar en nieuwe functies en updates zijn direct voor iedereen beschikbaar zonder daar een IT-afdeling mee te moeten belasten. Het maakt samenwerking eenvoudiger en efficiënter en ook de gegevensuitwisseling met andere systemen – een voorwaarde voor de digitale transformatie – is een stuk eenvoudiger.

En wie dacht dat serieuze CAD-software met voldoende functionaliteit veel te zwaar is om via een bescheiden internetverbinding te gebruiken, gaat aan twee belangrijke feiten voorbij: een datacenter heeft veel meer rekenkracht dan een zware PC. En de tijd dat Google Sketchup toonaangevend was voor de functionaliteit van 3DCAD-in-de-cloud is allang vervlogen. Bovendien zijn bedrijven – de mensen die er werken dus – steeds meer gewend geraakt aan het fenomeen cloud. Zowel bedrijfsmatig als privé verloopt het gros van hun digitale activiteiten via de cloud. Zaken als beveiliging en IT-beheer? Gezien de toenemende complexiteit is een cloud-aanbieder hier meestal beter in onderlegd dan een constructeur.

Schone lei

Voor PTC is de cloud niet nieuw. Als aanbieder van 3DCAD-, PLM-, AR- en IIoT-sofware (Creo, Windchill, Vuforia, ThingWorx) biedt het klanten bijvoorbeeld de mogelijkheid software op PTC-servers te laten draaien in plaats van on-premise bij klanten. En hoewel deze managed-services klanten ontzorgt en van hen een softwaregebruiker in plaats van eigenaar maakt, moet er door PTC onder de motorkap wel het nodige worden gedaan. Denk aan de initiële installatie van de werkplek, het onderhoud middels upgrades en security patches, en tal van andere administratieve taken.

In het geval van Onshape is dat anders. Dit is een native cloud-platform dat zowel 3DCAD, datamanagement als samenwerkingstools vanuit één cloud-database verzorgt. En volgens Heppelman is dat precies wat PTC en zijn klanten nodig hebben. "Wil je maximaal van cloud-CAD profiteren, dan is een schone lei beter dan dat je een bestaand product ombouwt. De architectuur van een puur SaaS-model is echt anders. Het voorkomt dat er voor honderden klanten vele PLM-oplossingen per klant draaien, maar gebruikt slechts enkele oplossingen voor alle klanten. Dan kan doordat ze een sterk beveiligde back-end delen. Elke klant werkt dus automatisch altijd vanuit dezelfde meest recente versie." Heppelman voegt toe dat SaaS ook een hele andere processen en bedrijfsvoering vergt. Uptime is nog belangrijker en upgrades vergen een enorme voorbereiding, ook voor wat betreft de compatibiliteit met externe systemen en oudere versies.

Bougie

Volgens Heppelman heeft SaaS de toekomst. Volgens Hirschtick uiteraard ook. Maar wat betekent dat voor Creo en Windchill? Heppelman wist tijdens de jongste editie van Liveworkx – de jaarlijkse gebruikersbijeenkomst van PTC in Boston – te melden dat 3DCAD en PLM de basis voor IIoT Beide zulle dus alleen maar aan belang winnen. Heppelman neemt graag de automobielindustrie als parallel. Die staat immers aan de vooravond van een grote verschuiving richting elektrische mobiliteit. Daar twijfelt in de sector niemand aan. De overgangsfase is echter hybride en in dit domein zijn er volop ontwikkelingen.

Bij CAD en PLM is het niet veel anders. Het laat zich raden dat SaaS de elektrische stip aan de horizon is. Het managed-services model is het hybride voorland. In beide zal flink worden geïnvesteerd. Maar niet met het doel ze te integreren. Onshape met een Creo-kernel? Het is niet logisch. Je gaat ook niet proberen een bougie in een elektromotor te proppen. Bovendien heeft Onshape geen file-format en moet het overweg kunnen met alle CAD-pakketten om haar ‘verbindende cloud-rol’ te vervullen.

Nog wat jaartjes

Heppelman: "Met Creo en Windchill bedienen we vooral midden- en grote bedrijven. Hier is onze software nauw met hun processen en bedrijfsvoering verweven. Hoewel er ook vanuit deze hoek best een gezonde nieuwsgierigheid naar Onshape zal bestaan, is het niet onze bedoeling hier actief Onshape te verkopen. Onshape zal zich naar verwachting in eerste instantie manifesteren in het kleine en middensegment waar producten als SolidWorks en Inventor gebruikt worden. Voordat serieuze interesse is gewekt van grote bedrijven die nu Creo, Catia of NX gebruiken zijn we nog wel wat jaartjes verder." En hoe zit dat met PLM? Hier legt Heppelman uit dat hoewel vaak optredend in samenwerking met Creo, Windchill feitelijk een CAD-onafhankelijk PLM-systeem is voor het beheer van data van verschillende applicaties. De PLM-mogelijkheden (sommigen zouden het daarom PDM noemen) van Onshape beperken zich tot het beheer van de Onshape-data zelf. Volgens Heppelman wel op de meest gebruikersvriendelijke manier die er op de markt verkrijgbaar is.

Kartrekker

Is dat wat PTC bedoelt met de uitspraak dat het met Onshape meer dan alleen 3DCAD in de cloud koopt? Ja. Maar het meer zit hem vooral in het feit dat Onshape een stevige koppositie heeft als het om cloud-CAD gaat. Volgens Heppelman telt die koppositie een voorsprong van meerdere jaren. PTC koopt met Onshape dus vooral het mandaat in de pap om als kartrekker de toekomst van 3DCAD vorm te geven.