Elektronica achter led-technologie is aanjager voor led-toepassingen

"Zeker in de herfst en nu met de wintertijd worden die lichaamsritmes verstoord. We worden daardoor soms ziek. In ons klimaat moeten scholen, kantoren en fabrieken dus zorgen dat er voldoende licht is om die biologische klok gelijk te zetten. Wij als lichtontwerpers zorgen er voor dat dit gelijkzeteffect in de verlichting is verwerkt. Zo moet het lichtniveau wat omhoog, naar zo’n 750 lux. Ook moet ‘s ochtends met koel blauw licht het effect worden vergroot. In de middag en avond moet je warmer rood licht hebben. Dat is dus wezenlijk anders licht ontwerpen dan we vroeger deden", aldus Van Bommel, die recent ook een bijna 500 pagina’s tellend boek hierover heeft geschreven: ‘Interior Lighting, fundamentals, technology and application’. Met de toenemende kennis over de invloed van (led-)licht op onze biologische klok is het ook zaak om de lampen daarvoor te specificeren. Hoe we dat kunnen aanpakken liet Pieter Kramer (Laser 2000) zien in zijn lezing ‘How do we measure the light that interferes with human chronobiology rhythm?’.

Slim verlichten

Human centric heeft ook te maken met het concept van slim verlichten, dat ook gunstige effecten heeft op zaken als veiligheid, energieverbruik, onderhoud en beheer. Daarbij is connected lighting, de combinatie van led-verlichting met het internet, onontbeerlijk. Adam Chapman (Osram) nam in zijn lezing ‘Digital ceiling, applications of IoT in lighting’ de toehoorder mee in de mogelijke scenario’s en toepassingen van lichtbeheersystemen en de integratie in gebouwbeheersystemen. Daarnaast legde hij uit welk type componenten er nodig zijn om een dergelijke installatie te configureren. De prestaties van connected verlichtingssystemen zijn op afstand af te lezen en in te regelen. Door het toevoegen van sensoren kan de werking van de verlichting verder geanalyseerd en geoptimaliseerd worden.

Ook kan dit bedragen aan een veiligere omgeving en verhoging van de productiviteit van medewerkers. Tijdens de conferentie staan twee van de communicatieprotocollen/ standaarden die hiervoor worden gebruikt centraal.

Joost Toornend (Chess Wise) liet in zijn lezing ‘Connected led, Adaptieve technologie’ zien dat je met behulp van MyMesh een gebouw adaptief kan maken en nieuwe business modellen kan creëren op basis van sensor- en verlichtingsdata. Denk daarbij aan asset tracking, heatmaps, beveiliging en branddetectie.

Tuinbouw

Gold lange tijd de energiebesparing als belangrijkste argument om in de tuinbouw over te schakelen op led, tegenwoordig blijkt het vooral een slimme manier om het rendement per vierkante meter te verhogen. Een groot voordeel van led is ook dat de lichtintensiteit en kleur mooi regelbaar zijn waardoor heel gericht kan worden gestuurd op kwaliteit van de geteelde gewassen. Wat voor het ene gewas een goed groeiresultaat oplevert, hoeft dat voor een ander gewas namelijk niet te doen. Zo moet voor het verkrijgen van sla met een goede kwaliteit en een betere smaak de bloei vertraagd of geremd worden.

In zo’n geval is een behandeling met ultraviolet licht passend (met mate aangezien een langdurige blootstelling het DNA van de plant kan beschadigen). Het tegenovergestelde is het geval met rozen, waarvan de groei gestimuleerd kan worden met rood licht. Oliver Schenk (Avnet Silica) behandelde de nieuwste inzichten in verlichting voor verschillende teeltmethoden en hoe led-verlichting daarin het onderscheid kan maken. Alex Snijder (Würth Elektronik) gaat in zijn lezing dieper in op de elektronica die nodig is om tot dergelijke toepassingen te maken, met name hoe met behulp van DC/DC stepdown controllers de intensiteit en kleur van leds kan worden gecontroleerd