De ontwikkelingen op het gebied van elektronica voor het komende jaar. Het blijft koffiedik kijken. Ik geloof niet in grote ‘game changers’. Wat ik wel geloof is dat er het hele jaar door kleine stapjes worden gemaakt. Geen revolutie maar evolutie. Goedschiks èn kwaadschiks.
Door: Kees de Waal (hoofdredacteur Elektronica)
2019 wordt een spannend jaar. Gelukkig beloven Lithium Werks en het eerste prototype van Lightyear veel goeds en blijft de Nederlandse economie groeien. Toch denk ik dat voor veel bedrijven 2019 een uitdaging zal zijn. Niet alleen vanwege de handelsoorlog en in eind maart de Brexit. Ik vrees dat we steeds meer grip op technische kennis en kunde verliezen als we niet opletten. Denk eens aan populaire webshops zoals AliExpress. Voor consumenten zijn de belachelijk lage prijzen fantastisch, maar wat betekent dat voor jou als werknemer of werkgever als het om elektronica gaat? China rukt steeds verder op en niet zonder gevolgen. Dat blijkt wel uit het faillissement van printplatenfabrikant Elco eind 2018, een van de laatste der printplaat-Mohikanen in het land die hoopt op een doorstart. In andere gevallen hebben we daar China niet eens voor nodig. Het Delftse Mapper Lithography is helaas hetzelfde overkomen. Alle ballen op ASML om ervoor te zorgen dat de opgebouwde kennis hier blijft zoals CEO Peter Wennink opperde tijdens een interview op BNR.
Ken je grenzen
Kennis binnen de grenzen van Nederland of Europa opbouwen en houden zie ik daarom als belangrijke aandachtspunten voor 2019. En velen met mij. Bosch investeert niet voor niets 1 miljard euro in een chipfabriek die eind 2019 gereed moet zijn. Wellicht dat ze daarmee inspeelt op de behoefte van Europa om een eigen processor te ontwikkelen. Maar hoe houd je pottenkijkers buiten de deur? Dat is nog niet zo makkelijk. Overal duiken Chinese investeerders op en in onze mobiele netwerken zitten volgens mij best veel apparatuur van Huawei. In Engeland maken ze zich al aardig druk over achterdeurtjes voor de Chinese overheid. En alsof die masten nog niet genoeg zijn blijkt dat China ook nog ‘s AI domineert. Redenen genoeg voor Europa om zwaar in te zetten op regelgeving die de VS en China vast en zeker nauwlettend in de gaten zullen houden.
5G
Op technisch vlak gaat het in Nederland goed maar 5G heeft nog wel een aantal hindernissen te overbruggen. Dat heeft met name te maken met het satellietstation van de inlichtingendiensten in het Friese Burum. Nu is het zo dat boven de denkbeeldige lijn Amsterdam – Zwolle niemand gebruik mag maken van de 3,5 GHz-frequentieband. Medio Maart moet uit de Nota Mobiele Communicatie blijken of dit betekent dat het station (deels) naar het buitenland moet uitwijken. Klinkt een beetje vreemd maar je moet blijkbaar wat. Mijn boodschap aan Den Haag: denk goed na wat je kiest want als ze in het noorden van het land geen 5G krijgen en de rest van Nederland wel, dan zal het woord van 2019 wel eens verdacht veel op dat van 2018 kunnen gaan lijken.
PS wilde je meer over producten weten? Hou dan de CES goed in de gaten die op 8 januari begint.