3D printing slaat gat in wereldhandel

Als het huidige groeitempo van 3D printing aanhoudt, wordt in 2060 de helft van alle producten door 3D printers gemaakt. Als de investeringsgroei in 3D de komende jaren versnelt – zoals eerder bij de prille investeringen in internet gebeurde – dan wordt al in 2040 de helft van de goederen geprint, zo concluderen de handelseconomen van ING in een scenariostudie.

In het eerste geval valt het volume van de wereldhandel een kwart lager uit; in het tweede geval twee vijfde. Dit zal de Nederlandse havens, groothandelsbedrijven en de sector transport & logistiek hard raken.

Op dit moment is het aandeel van 3D geprinte goederen in de wereldwijde productie nog klein, maar de investeringen in 3D printers stijgen de laatste vijf jaar drie keer zo snel als investeringen in traditionele kapitaalgoederen. "3D printing brengt belangrijke voordelen met zich mee, waaronder kostenbesparingen. Bij het produceren met 3D- printers is veel minder menselijk handelen nodig. Daardoor zijn loonkosten niet zo bepalend bij de keuzes voor productielocaties", zegt Raoul Leering, hoofd Internationaal handelsonderzoek van het ING Economisch Bureau. "In plaats van producten te importeren uit lage lonen landen, kunnen deze binnenlands geprint worden", aldus Leering.

Lucht- en ruimtevaart en medische hulpmiddelen

In de relatief kleine bedrijfstakken lucht- en ruimtevaart en medische hulpmiddelen is de toepassing van 3D- printing momenteel het verst gevorderd. Toch zullen andere sectoren de grootste neerwaartse invloed hebben op de wereldhandel door groei van 3d printing. De bedrijfstakken automotive, consumentengoederen en machinebouw investeren ook veel in 3D printers en hebben een veel groter aandeel in de wereldhandel.

Nederland kwetsbaar als distributieland

Volgens Leering zal het afzwakken van de wereldhandelsgroei voor Nederland vooral negatieve gevolgen hebben in de havens, de internationale groothandel en de sector transport en logistiek. "Die zijn sterk afhankelijk van de wereldhandel. Niet alleen vanwege de vele importen en exporten voor en door Nederlanders maar ook vanwege de functie van Nederland als doorvoerland. Zo levert alleen het transport van (weder)uitvoer deze sector al 31 miljard euro aan omzet op. Logistieke dienstverleners die opslag en Europese distributie doen vanuit Nederland zullen dit gaan merken."

Binnenlandse klanten zoeken

Daarnaast is de opkomst van 3D printing voor Nederlandse bedrijven een prikkel om productieprocessen aan te passen en nieuwe klanten te gaan zoeken. "Het aantal buitenlandse klanten zal afnemen omdat landen zelfvoorzienender worden en dus minder gaan importeren. Maar ook Nederland gaat minder importeren, zodat tegelijkertijd de mogelijkheid toeneemt om op de binnenlandse markt meer klanten te vinden."

Handelstekort VS daalt

Het Amerikaanse handelstekort zal naar verwachting relatief snel afnemen. De VS importeren meer industriële goederen dan ze exporteren, zodat de vervanging van importen door lokaal geprinte goederen meer extra binnenlandse productie oplevert dan elders verloren gaat door wegvallende exporten. Te meer daar de VS bovengemiddeld veel automotive- en consumentengoederen importeren, twee van de bedrijfstakken die voorop lopen met 3D printing. Gevolg hiervan is dat de politiek gevoelige bilaterale tekorten met China, Duitsland en Mexico kunnen gaan dalen.