154 onderzoekers krijgen Veni-financiering

De Veni-laureaten gaan onder andere onderzoek doen aan de vorming van sterrenstelsels in clusters, het voorkomen van giftige stoffen in recyclede producten en het ontwerp van materialen die zich aanpassen aan hun omgeving voor gebruik in zachte robots.

Deze Veni-ronde dienden 1127 onderzoekers een ontvankelijk onderzoeksproject in. De aanvragen zijn door middel van peer review beoordeeld en 14 procent is gehonoreerd. In deze Veni-ronde investeert NWO in totaal 38,3 miljoen euro in vrij en nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek.

Hier een aantal interessante onderzoeksvoorstellen, onderverdeeld in onderzoeksgebieden:

Chemische Wetenschappen

Heating and cooling at the nanoscale

Dr. S.C. (Simon) Boehme (m), VU – Afdeling Natuur- en Sterrenkunde
Kleine stukjes halfgeleidermateriaal (halfgeleider nanokristallen) kunnen leiden tot goedkopere en efficiëntere apparaten. Om de commercialisering van onder andere nanokristal zonnecellen, leds, en thermoelektrische apparaten mogelijk te maken, zal de aanvrager thermische processen op de nanoschaal bestuderen via laser spectroscopie. Daarmee draagt hij bij aan de ontwikkeling van strategieën voor thermisch management.

Meso schaal simulaties in katalyse

Dr. ir. I.A.W. (Ivo) Filot (m), TUE – Inorganic Materials Chemistry
Inzicht in katalytische processen is cruciaal voor het oplossen van de huidige milieu- en energieproblematiek. De onderzoekers zullen de invloed van de moleculaire structuur op de kleinste schaal op de katalytische processen op de grootste schaal onderzoeken door het maken van nieuwe modellen op een intermediaire schaal.

Positief of negatief? Van organisch molecuul tot vloeibare-elektrolyt batterij

Dr. K.H. (Koen) Hendriks (m), TUE – Scheikundige Technologie
Organische moleculen die zowel positief of negatief elektrisch geladen kunnen worden zijn veelbelovend voor toepassing in een nieuw type redox vloeibare-elektrolyt batterij. De ontwikkeling en het verwerken van deze materialen in flow batterijen maakt goedkope en grote-schaal opslag van duurzame energie mogelijk.

Enzymen maken op bestelling

Dr. C. (Clemens) Mayer (m), RUG – Stratingh Institute for Chemistry
Enzymen zijn verfijnde katalysatoren. Het is aanlokkelijk om enzymen te gebruiken voor industriële toepassingen, echter zijn ze hiervoor zelden optimaal. In dit voorstel zal de onderzoeker strategieën verkennen om de activiteit van enzymen in bacteriën op maat te maken en de mogelijkheden evalueren om biokatalysatoren op bestelling te maken.

Self-oscillating surfaces

Dr. G.V. (Ghislaine) Vantomme (v), TUE – Institute for Complex Molecular Systems
De onderzoekers gaan materialen ontwikkelen met oppervlakken die onder continue bestraling gaan oscilleren. Deze oppervlakken kunnen gebruikt worden voor zelfreiniging en de transport van vloeistoffen door membranen of pijpleidingen.

Structuur van macromoleculaire grensvlakken

Dr. M. (Mark) Vis (m), TUE – Scheikundige Technologie
Verschillende soorten macromoleculen willen vaak niet met elkaar in één mengsel zitten, waardoor ze twee aparte fasen vormen. Voorbeelden zijn pigment- en binddeeltjes in verf en polysachariden en eiwitten in voedingsmiddelen. De onderzoekers willen die incompatibiliteit benutten door het macromoleculaire grensvlak te stabiliseren en daarmee nieuwe materialen mogelijk te maken.

Exacte Wetenschappen

Automatisch onderhandelen namens de gebruiker

Dr. T. (Tim) Baarslag (m), CWI – Intelligent and Autonomous Systems
‘Smart grids’ belasten computers met een volledig nieuwe verantwoordelijkheid: het onderhandelen van complexe contracten namens gebruikers, zonder hun wensen volledig te begrijpen. De onderzoeker zal nieuwe onderhandelings-algoritmen ontwikkelen die op maat gesneden overeenkomsten kunnen sluiten, zelfs wanneer de gebruikersvoorkeuren onzeker zijn.

Hoe Update je een Biljoen Devices Zonder Slapeloze Nachten

Dr. C. (Cristiano) Giuffrida (m), VU – Informatica
De samenleving wordt steeds meer afhankelijk van software die 24/7 beschikbaar is. Tegelijkertijd hebben we binnenkort meer dan een biljoen always-on computersystemen in het Internet-of-Things. Geen wonder dat het correct en tijdig updaten van al deze devices een van de grootste uitdagingen wordt voor de digitale samenleving. Dit project onderzoekt technieken om automatisch maar gegarandeerd veilig software te updaten met minimale impact op de activiteiten van gebruikers en apparatuur.

Verificatie van Cyber-Physical Systems: Schaalbaarheid door Onzekerheid

Dr. ir. A. (Arnd) Hartmanns (m), UT – Informatica
Computers beheersen onze fysieke wereld: zelfrijdende autos, slimme elektriciteitsnetwerken en assemblagerobots. Deze systemen moeten we verifiëren, zelfs wanneer er sprake is van onverwacht en willekeurig gedrag. Het resultaat van dit onderzoek zal bestaan uit praktische wiskundige verificatiealgoritmen, die met name profiteren van de willekeurigheid die de regeltechniek zo uitdagend maakt.

De kracht van de allereerste kwantumcomputers aangrijpen

Dr. S. (Stacey) Jeffery (v), CWI – Algorithms and Complexity
Kwantumcomputers zullen de toekomst van de informatica radicaal veranderen. Maar kunnen we misschien nu al profiteren van de kracht van kwantummechanica, terwijl we nog geen perfect werkende kwantumcomputers hebben? Onderzoekers verkennen de mogelijkheden van primitieve kwantumcomputers, die de komende paar jaar beschikbaar zullen zijn.

Geautomatiseerde formele analyse van echte wereld privacy-vriendelijke systemen

Dr. ir. J.E.J. (Joeri) de Ruiter (m), RUN – Institute for Computing and Information Sciences
De enorme toename van persoonlijke gegevens die over ons worden verzameld en verwerkt , vergroot de noodzaak voor het gebruik van privacy-vriendelijke systemen . Maar bieden deze systemen wel de privacy die ze beloven? In dit onderzoek zullen methoden ontwikkeld worden om te kunnen verifiëren of dit daadwerkelijk het geval is.

Evaluatie van het effect van baryonen op kosmologische probes met simulaties van de volgende generatie

Dr. M. (Matthieu) Schaller (m), UL – Sterrewacht Leiden
We zullen een vernieuwende simulatiecode afmaken die gebruikt maakt van moderne computerarchitectuur en deze gebruiken om het heelal en de vorming van sterrenstelsels te simuleren. Deze simulaties zullen gebruikt worden voor de interpretatie van waarnemingen met als doel inzicht te verstrekken in de eigenschappen van donkere materie en donkere energie.

Ruisloze supergeleidende detectors om buitenaards leven op te sporen

Dr. ir. P.J. (Pieter) de Visser (m), SRON – Astronomie
Als er buitenaards leven is, is dat alleen zichtbaar in het zwakke signaal uit de atmosfeer van bewoonde planeten, dat meetbaar wordt na het blokkeren van het sterlicht. Ik ga daartoe supergeleidende detectors ontwikkelen die de kleur van elk binnenkomend lichtdeeltje bepalen en bovendien geen ruis aan het signaal toevoegen.

Natuurkunde

Precisie fysica met zware quarks: van colliders tot de kosmos

Dr. R.G.G. (Rhorry) Gauld (m), Nikhef – Theorie groep
De hoogenergetische botsingen bij de Large Hadron Collider (LHC) bieden een ideale omgeving voor het onderzoeken van zware quark productie. De LHC gegevens zullen worden gebruikt om de zware quark productie in onze atmosfeer te voorspellen, die voor komt als ultra hoogenergetische kosmische neutrinos op de aarde botsen.

Een nieuw platform voor topologische quantum computers

Dr. C. (Chuan) Li (v), UT – Instituut voor nanotechnologie
Om de volgende generatie computers met topologische kwantumbits te kunnen realiseren, moeten eerst de essentiële elementen – Majorana fermionen – worden aangetoond, samen met de niet-triviale statistieken van deze deeltjes. In dit VENI project zullen nieuwe supergeleidende Dirac halfmetalen worden gebruikt om een nieuw platform voor de Majorana toestanden te realiseren.

Fotonen transport door complexe circuits: signaal verbetering door ruis

Dr. S.R.K. (Said) Rodriguez (m), UU – Nanowetenschappen
Transport van energie en informatie door complexe circuits wordt meestal gehinderd door ruis. In natuurlijke systemen zoals de hersenen komt het omgekeerde voor: transport verbetert door ruis. Dit effect benutten de onderzoekers om nieuwe fotonische schakelingen te maken waarin ruis belangrijke functionaliteit mogelijk maakt, zoals éénrichtingsverkeer voor licht.

Tuimelaars en golven in de ruimte

Dr. P. (Patricia) Schmidt (v), RUN – Instituut voor Wiskunde, Astrofysica en deeltjesfysica
Als twee zwarte gaten botsen in het heelal produceren ze rimpelingen in de ruimtetijd. Deze gravitatiegolven zijn de vingerafdrukken die wetenschappers vertellen hoe zwaar de zwarte gaten waren en hoe snel ze ronddraaiden. Maar dat lukt alleen met geavanceerde modellen van de precieze vorm van de gravitatiegolven.

Quantumbits in ruimte en tijd

Dr. M. (Michael) Walter (m), UvA – Instituut voor Theoretische Fysica en Korteweg-de Vries Instituut voor Wiskunde
De laatste jaren hebben natuurkundigen geopperd dat ruimte en tijd samen worden gehouden door quantumverstrengeling, een geheimzinnig verschijnsel dat ook quantumcomputers mogelijk maakt. De onderzoeker ontwikkelt nieuwe theoretische gereedschappen om dit te toetsen en nieuw licht te werpen op de structuur van ruimte en tijd.

Sociale en Geesteswetenschappen (SGW)

Pensionering van ZZP’ers

Dr. M. (Marleen) Damman (v), NIDI – Themagroep Werk & Pensioen
De groep zelfstandigen zonder personeel (ZZP’ers) groeit en wordt steeds heterogener. Welke ZZP’ers hebben er werkelijk controle over hun pensionering? Dit project onderzoekt hoe diversiteit in werksituatie en loopbaan binnen de groep ZZP’ers samenhangt met voorbereidingen op pensionering en ervaringen rondom pensionering.

Abonnement in Plaats van Eigendom: De Gevolgen van Streaming bij Digitale Producten voor Consumenten, Verkopers, en Artiesten

Dr. H. (Hannes) Datta (m), UvT -Tilburg School of Economics and Management
Consumenten geven steeds vaker eigendom op ten gunste van toegang via abonnementen. Echter, momenteel is er slechts weinig onderzoek naar dit fenomeen. De auteur zal onderzoek verrichten naar streaming diensten voor informatiegoederen (namelijk muziek)-en hoe deze consumenten, platforms, artiesten en beleidsmakers gaan beïnvloeden.

App ecosystemen: Een kritische geschiedenis

Dr. A. (Anne) Helmond (v), UvA – Mediastudies
Mobiele apps zijn een belangrijke vorm van digitale media, maar onderzoekers weten weinig over hun ontwikkeling. Dit project beoogt nieuwe digitale methoden te ontwikkelen om de geschiedenis van een enkele app, een verzameling van apps, app stores en app-ecosystemen te schrijven.

De offline kant van cybercriminaliteit

Dr. E.R. (Eric) Leukfeldt (m), NSCR – criminologie
Cybercrime speelt zich af in de online wereld. Cybercriminelen zijn echter echte mensen die zich ook in de fysieke wereld begeven. Hoe deze werelden verweven zijn weten we niet. Ik onderzoek in hoeverre online en offline sociale contacten en criminele ontmoetingsplaatsen toegang bieden tot cyber criminele netwerken.

Toegepaste en Technische Wetenschappen (TTW)

Robots among humans: safe and socially intuitive navigation

Dr. J. (Javier) Alonso-Mora (m), TUD, Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek & Technische Materiaalwetenschappen (3ME)
In de nabije toekomst zullen miljoenen robots, autonome auto’s en boten, naast elkaar bestaan met mensen. Dit onderzoek is gericht op algoritmes die het mogelijk maken voor een mobiele robot om veilig te navigeren en te coördineren met andere robots en mensen.

Super quality pictures through a tiny endoscope

Dr. L.V. (Liubov) Amitonova (v), VU – Biophotonics & Medical Imaging
Lichtmicroscopie is een belangrijk onderzoeksgereedschap in de biologie en geneeskunde. Maar cellen die diep in een organisme of weefsel verborgen liggen zijn niet zichtbaar. Door een combinatie van nieuwe technologie om licht te beheersen met unieke eigenschappen van glasvezels ontwikkelen de onderzoekers nieuwe manieren om diep in weefsel te kijken.

BladeMan: Reliable Manufacturing of Wind Turbine Blades

Dr. ir. I. (Ismit) Baran (m), UT, Engineering Technology, Production Technology
Het tijdperk van fossiele brandstoffen komt tot een eind daarom hebben we dringend behoefte aan goedkope hernieuwbare energiebronnen zoals windmolens. Dit VENI project zal de controle van bonding prestaties tijdens het productieproces in te schakelen. Dit zal bijdragen de ontwikkeling van meer betrouwbare en efficiënte zeer grote windbladen in de toekomst.

Novel highly transparent metal oxides to enable 25% conversion efficiency for industrially viable silicon solar cells

Dr. ir. J. (Jimmy) Melskens (m) TUE, Technische Natuurkunde
Revolutionaire benaderingen zijn nodig om het rendement van toekomstige industriële silicium zonnecellen verder te verbeteren. Daarom zullen in dit project zeer transparante metaaloxides worden ontwikkeld als contactmaterialen om de succesvolle extractie van lading uit het silicium mogelijk te maken zonder significante elektrische en optische verliezen.

Integrating mechanical metamaterials in soft robots

Dr. ir. J.T.B. (Bas) Overvelde (m), AMOLF, Amsterdam
Mechanische metamaterialen hebben eigenschappen die voorvloeien uit de vorm van hun microstructuur, niet uit hun chemische samenstelling. In dit project wordt een nieuw geactueerd metamateriaal ontworpen waarvan het gedrag kan worden geprogrammeerd en toegepast in een nieuwe generatie zachte robots die breder inzetbaar zijn.

Deploying Uncertainty Quantification in Particle Image Velocimetry

Dr. ing. A. (Andrea) Sciacchitano (m), Technische Universiteit Delft, Faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, Aerodynamics
Particle Image Velocimetry (PIV) is een belangrijke meettechniek voor aerodynamisch onderzoek. De nauwkeurigheid van PIV is echter moeilijk te bepalen, waardoor de techniek momenteel ongeschikt is voor ontwerpcertificatie en validatie van stromingssimulaties. Deze VENI integreert het bepalen van de meetnauwkeurigheid van PIV in het ontwerp van aerodynamische experimenten.

Gebiedsoverschrijdend

Maak dat de kat wijs!

Dr. R. (Ronnie) Hermens (m), RUG – Filosofie
Schrödinger ontdekte dat, wanneer we de kwantummechanica letterlijk nemen, katten soms zowel levend als dood zijn. Een niet-letterlijke lezing heeft dan de voorkeur. Recent onderzoek stelt echter dat die optie onhoudbaar is. In dit project wordt onderzocht wat de precieze gevolgen zijn van dat onderzoek.

Plannen voor het onbekende

Dr. W. (Ward) Romeijnders (m), RUG – Economie en Bedrijfskunde
In de praktijk moeten veel beslissingen worden genomen terwijl belangrijke informatie nog onbekend is. De onderzoekers zullen voor zulke situaties algoritmes ontwikkelen voor de onderliggende wiskundige optimaliseringsproblemen door gebruik te maken van recent ontdekte eigenschappen van deze problemen. De nieuwe algoritmes zullen worden toegepast op investeringsbeslissingen in elektriciteitsnetwerken.

Bekijk hier alle toekenningen van 2017