Maanstad is beste idee, vindt ESA topman

Een stad bouwen op de maan – het is nog niet meer dan een idee. Maar toch krijgt Johann-Dietrich Woerner, hoofd van het Europese ruimteagentschap ESA, al regelmatig tekeningen van mensen die willen tonen hoe zoiets er uit zou moeten zien. “Ik zeg altijd: mooi, dank je wel, heel indrukwekkend, maar eerst moeten we eens zien of de Europese ontdekkings- en pioniersgeest sterk genoeg is om dat te willen financieren”.

Woerner is sinds 1 juli 2015 directeur-generaal van ESA. Hij is er sindsdien meer en meer van overtuigd geraakt dat zijn voorstel voor een permanente basis op de maan noodzakelijk en haalbaar is.  "Toen ik het er voor het eerst over had, was het meer een proefballonnetje om te zien of er belangstelling was voor wat internationale samenwerking voor de toekomstige ontdekking van de ruimte", zegt hij.  "Nu kan ik zeggen dat dit deel van de vraag positief is beantwoord. Er is wereldwijd heel veel interesse voor gezamenlijke exploratie, in een internationale context. En dat vind ik heel belangrijk."

Het idee is dat de permanente maanbasis de opvolger zou zijn van het International Space Station (ISS), dat volgens huidige plannen tot 2021 in gebruik zal zijn. "Wat moeten we doen na het ISS? Het ruimtestation is heel fijn, we kunnen er experimenten doen met microzwaartekracht, we hebben internationale samenwerking, dus het gaat om verschillende soorten activiteiten", zegt Woerner.

Hij vindt ook dat er behalve de maanstad een programma moet zijn voor frequente aanwezigheid in een lage baan om de aarde, voor zwaartekrachtexperimenten. Maar over het algemeen is volgens Woerner een maanbasis de beste aanpak om te voldoen aan een lange lijst van eisen en wensen in een post-ISS scenario. De basis zou moeten worden gebouwd aan de kant van de maan die nooit vanaf de aarde is te zien. "Dat is niet de ‘dark side of the moon’; het is er even licht en donker als op de zichtbare kant", benadrukt Woerner.

Het voordeel van het bouwen op de achterkant is dat er geen interferentie is met alle straling die van de aarde komt, van al onze zenders en antennes. "Dus van daaruit heb je met een radiotelescoop en mooi zicht op het universum".

Maankerken?

Mensen vragen aan de ESA-topman of de maanstad ook kerken krijgt, en of de astronauten hun eigen woningen krijgen, maar dat is niet het soort stad dat Woerner voor ogen heeft. "Ik heb nooit gezegd dat het een stad zou zijn als op aarde. De term maanstad zou betekenen dat we de mogelijkheden van verschillende partijen samenbrengen, of het nu gaat om overheidsinstellingen of particuliere ondernemingen. Het moet een open omgeving zijn voor uiteenlopende gebruikers en uiteenlopend gebruik." En de inwoners kunnen zowel mensen als robots zijn.

Pitstop maan

"Als we verder gaan in ons zonnestelsel – en ik ben ervan overtuigd dat mensen naar Mars en verder zullen reizen – kan de maan een perfect opstapje zijn", vindt Woerner. Hij ziet de maan als een mogelijke leeromgeving voor ruimteonderzoek, die ook kan dienen als ‘pitstop’.

De maan ligt gemiddeld op 384 400 km van de aarde, terwijl de afstand tot Mars 600 maal groter is. Je kunt binnen een week heen en weer reizen naar de maan en Woerner schat dat een retourtje Mars rond de anderhalf tot twee jaar zal duren. "Vanuit gezondheidsoogpunt, wat betreft straling, is de maan een stuk makkelijker, dus we kunnen iets leren op de maan… het is echt een leuke plek om naar toe te gaan".