‘Volkswagenfraude kostte Europa 44 duizend gezonde jaren’

Doordat Volkswagen op grote schaal gesjoemeld heeft met software in dieselmotoren, hebben negen miljoen auto’s, verkocht in Europa en de VS tussen 2009 en 2015, 526 kiloton stikstofoxide méér uitgestoten dan wettelijk was toegestaan. De Volkswagenfraude heeft een nog grotere impact gehad op de volksgezondheid in Europa dan in de VS: er werden hier meer Volkswagens verkocht en de bevolkingsdichtheid is hoger. Milieukundigen van de Radboud Universiteit berekenden als eersten de impact voor Europa. Het wetenschappelijk tijdschrift Environmental Pollution publiceert hun resultaten.

Door de extra uitstoot van stikstofoxiden zijn in totaal 45 000  gezonde levensjaren verloren gegaan, waarvan  ruim 44 000 in Europa (en  bijna 700 in de Verenigde Staten), berekenden  Rik Oldenkamp, Rosalie van Zelm en Mark Huijbregts. Dit als gevolg van oversterfte en ziekten door het inademen van de fijnstof die werd gevormd door de extra uitstoot van stikstofoxides door de diesels waarmee gesjoemeld is. Als Volkswagen de auto’s waarmee gesjoemeld is niet terugroept, zullen in Europa nog eens 72 000 extra gezonde levensjaren verloren gaan door de bovenwettelijke emissies.

Gezondheidskosten

Naast ‘gezonde levensjaren’ is er een andere veelgebruikte manier om de schade te berekenen, namelijk door het verlies van mensenlevens te relateren aan de waarde van een mensenleven (de ‘value of statistical life’ of VSL). De VSL is gebaseerd op de mate waarin individuen hun financieel vermogen willen inzetten voor een vermindering van het eigen risico op sterfte. De Nijmeegse onderzoekers komen met die maat uit op een schade van 29 miljard euro (voor Europa en de Verenigde Staten gezamenlijk), wat  veel meer is dan de reservering van 5,5 miljard euro die Volkswagen hiervoor heeft gemaakt.

Voor deze manier van schade berekenen geldt dat als Volkswagen zijn auto’s niet terugroept, nog eens rekening gehouden moet worden met 47 miljard euro extra schade.

Dichtbevolkt Europa

De publicatie is de eerste die specifiek focust op de gevolgen in Europa, en bevestigt twee eerdere studies naar de gezondheidseffecten in de Verenigde Staten.
"Het effect in Europa is nog veel ernstiger in de VS omdat hier meer Volkswagens rondrijden en de bevolkingsdichtheid veel hoger is. Dus de gezondheidsschade in Europa is vele malen groter dan in de VS", zegt Rik Oldenkamp. "We vonden dat meer dan 95 procent van de schade is veroorzaakt in Europa".

Milieumodellen

De milieukundigen van de Radboud Universiteit zijn gespecialiseerd in het zichtbaar maken van de milieu-impact door industrieën en consumptie in getallen. ‘Zodra we van het schandaal hoorden, besloten we om een degelijke berekening van de gevolgen te maken. Er zijn al wel wat berekeningen gedaan, maar zover we weten zijn wij de eersten met een wetenschappelijk artikel naar de Europese effecten van de fraude.’

Valuing the human health damage caused by the fraud of Volkswagen, Rik Oldenkamp, Rosalie van Zelm, Mark A.J. Huijbregts, Environmental Pollution, 4 februari 2016.