17 feb. 1999
2 minuten
Een studie van de University of Washington simuleert wat mensen zien die via technische middelen hun gezichtsvermogen (terug)krijgen.
Protheses ter vervanging van ledematen, kunstharten en implantaten zijn tegenwoordig geen science-fiction meer. Toch is het nog erg lastig om mensen te helpen die blind of slechtziend zijn. Gelukkig werken bedrijven wereldwijd aan verschillende manieren van therapie voor het herstel van het gezichtsvermogen bij blinden en slechtzienden.
De mens van zes miljoen?
Maar hoe ziet de wereld er uit voor iemand die zijn of haar vermogen om te zien terugkrijgt? Kunnen deze mensen straks door muren kijken en andere toffe prestaties leveren? De werkelijkheid is iets minder spannend blijkt uit de studie in Washington.
De conclusie van de onderzoekers is dat, ondanks enorme vooruitgang op dit gebied, het kijkvermogen erg afwijkt van wat je zou verwachten. Omdat operaties die het gezichtsvermogen moeten herstellen erg kostbaar en zwaar zijn, is het belangrijk om de verwachtingen goed duidelijk te hebben.
Simuleren van herstel
De onderzoekers uit Washington gebruikten simulaties om korte video’s te maken die nabootsen wat een persoon met hersteld gezichtsvermogen zal zien. Volgens hoofdauteur en universitair docent psychologie Ione Fine zijn de simulaties van een ongehoord niveau.
Fine: “Dit is de eerste realistische visuele simulatie van hersteld gezichtsvermogen. Nu kunnen we eindelijk zeggen: ‘Zo ziet de wereld er waarschijnlijk uit als je een retina-implantaat krijgt.’”
Praktische voorbeelden
Volgens Fine zijn er twee veelbelovende implantaten. Ze geeft aan dat dit allebei elektrische protheses zijn, die gezichtsvermogen mogelijk maken door bestaande cellen van de patiënt te stimuleren met elektrodes die op het netvlies worden bevestigd. Een andere methode werkt doormiddel van ‘optogenetica’, waarbij eiwitten in de cellen van het netvlies worden ingespoten om ze gevoelig te maken voor licht.
Vervormingen
Hoewel beide methodes veelbelovend zijn, hebben ze grote nadelen. Bij het elektrisch stimuleren van het netvlies bijvoorbeeld worden al deze cellen tegelijk gestimuleerd, wat heel anders is dan hoe deze cellen normaal op visuele input reageren. Optogenetica kampt ook met degelijke beperkingen.
Hierdoor zien patienten waarschijnlijk wazige, komeetachtige vormen of vage omtrekken. Of ze zien objecten tijdelijk verdwijnen als iets te snel beweegt.
Wise: "Zodra deze apparaten in mensen worden geïmplanteerd kunnen we verschillende apparaten vergelijken en de uitkomsten van elk soort apparaat. Het pad naar volledig gerestaureerd gezichtsvermogen is moeilijk te bereiken. We moeten meer geavanceerde modellen maken van wat mensen écht zien."