Neutrino’s te snel door kabelfoutje

Vorig jaar zouden metingen hebben uitgewezen dat neutrino’s die waren geproduceerd in het Cern in Genève een tikje sneller dan het licht reisden naar Gran Sasso in Italië. Dit staat haaks op de relativiteitstheorie van Einstein, maar de onderzoekers konden geen fouten vinden in hun metingen en deden een beroep op de internationale wetenschap om hun experiment te controleren. Intussen leidden de meetresultaten niet alleen tot ongeloof, maar ook tot speculaties over tijdreizen.

Nu komt het team   dat het experiment uitvoerde, met een mogelijke verklaring. Er zouden twee fouten zitten in de meetopstelling. Om de aankomsttijd van de neutrino’s in Gran Sasso te corrigeren werd voor de kloksynchronisatie gebruik gemaakt van een GPS-ontvanger. Volgens ScienceInsider zou een slecht aangesloten glasvezelkabel tussen de GPS-ontvanger en een computer de boosdoener zijn. Na het corrigeren van de aansluiting bleek de kabel de signalen ineens 60 nanoseconde sneller door te geven. Daarvóór liep de klok dus 60 ns achter, zodat het leek of de neutrino’s te vroeg aankwamen.  

Oscillator

Kort na de publicatie van ScienceInsider kwam Opera met een verklaring: "Het Opera-samenwerkingsverband heeft, dankzij het voortzetten van zijn programma om de neutrino-snelheidsmeting te controleren, twee kwesties aangetroffen die het resultaat significant kunnen hebben beïnvloed. De eerste heeft te maken met de oscillator die is gebruikt om de tijdsaanduiding tussen de GPS-synchronisaties te genereren. Het tweede punt is gerelateerd aan de verbinding van de optische vezel die het externe GPS-signaal naar de centrale Opera-klok bracht. Deze twee kwesties kunnen de tijd dat de neutrino’s onderweg waren in tegengestelde richtingen beïnvloeden. Terwijl we doorgaan met onze naspeuringen, om het effect op het waargenomen resultaat zonder twijfel te kunnen kwantificeren, ziet het samenwerkingsverband uit naar het uitvoeren van een nieuwe meting van de neutrinosnelheid zodra een nieuwe bundel beschikbaar is in 2012. Een uitgebreid rapport over de hierboven vermelde controles en resultaten zal binnenkort beschikbaar worden gemaakt voor de wetenschappelijke comités en organisaties.’

Nieuwe experimenten in Genève en in het Amerikaanse Fermilab door het samenwerkingsverband Minos  (Main Injector Neutrino Oscillation Search), zullen later dit jaar worden uitgevoerd. Waarschijnlijke uitkomst: neutrino’s reizen precies even snel als licht.

Bron: Wetenschap24, Volkskrant