Blind date met avatar: virtual reality helpt bij sociale angst (video)

Met een nieuw virtual-realitysysteem van de TU Delft kunnen patiënten binnenkort leren omgaan met hun sociale fobie. Ze oefenen allerlei situaties, van de weg vragen tot een blind date, ‘veilig’ op de computer. De avatars (virtuele personen) die ze tegenkomen, praten gewoon terug. Op donderdag 27 oktober neemt de afdeling Klinische Psychologie van de Universiteit van Amsterdam het systeem officieel in gebruik.

Het Delft Remote Virtual Reality Exposure Therapy-systeem (DRVRET) is ontwikkeld aan de TU Delft. "Het gaat om het helpen van mensen met sociale fobieën," zegt ingenieur Willem-Paul Brinkman. "Dat zijn mensen die extreme moeite hebben met bepaalde sociale situaties. Oefenen in een veilige, virtuele omgeving met avatars kan ze hierbij helpen. Het gedrag van de patiënt tijdens de oefeningen geeft de therapeut bovendien meer inzicht in het probleem." 

Scenario’s

Psychologen van de Universiteit van Amsterdam werkten voor de therapie allerlei scenario’s uit. Een patiënt kan bijvoorbeeld virtueel de weg vragen, een bh gaan kopen, solliciteren of op een blind date gestuurd worden. Therapeuten sturen de scenario’s bij, afhankelijk van hoe de patiënt het doet. Zo is er een ‘vriendelijk’ traject, maar ook een waarin de avatars niet zo aardig reageren. Daarnaast registreert het systeem lichaamssignalen die de mate van angst weergeven, zoals de zweetproductie en de hartslag.
UvA-hoogleraar en psycholoog Paul Emmelkamp: "Voor mensen met sociale angst is oefenen ontzettend belangrijk. Een gewoon rollenspel is voor de meesten al te eng om aan te beginnen. Bij virtual reality ligt de drempel lager." 

Virtuele kroeg

De TU Delft ontwikkelde al eerder virtuele omgevingen voor de bestrijding van vliegangst en ook een virtuele kroeg. "Het huidige systeem heeft twee belangrijke nieuwe features", zegt Brinkman. "Patiënten kunnen nu praten met avatars, en die praten dus ook terug. Verder is het een zogenaamd telesysteem, wat betekent dat patiënt en therapeut op verschillende locaties kunnen zijn."Uiteindelijk zou een dergelijke virtuele therapie geheel automatisch kunnen worden uitgevoerd. Voorlopig blijft de therapeut echter in control. De eerste resultaten van het nieuwe systeem worden over twee jaar verwacht. 

Proefpersonen

De Universiteit van Amsterdam en de TU Delft zijn op zoek naar mensen met sociale angst die mee willen werken aan een onderzoek waarbij de nieuwe virtual-realityomgeving wordt gebruikt. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen via angstbehandeling-psy@uva.nl of 020-5256810.