Licht, kleur en muziek verkorten wachttijd op station

Door licht, kleur, muziek en digitale videoschermen op de juiste manier in te zetten, is het niet alleen mogelijk om de wachttijd op treinstations te veraangenamen, maar ook om de ervaren wachttijd te verkorten. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Mark van Hagen, Senior projectleider strategisch onderzoek van de afdeling Marktonderzoek en Advies van NS. Van Hagen promoveerde cum laude op 1 april aan de faculteit Gedragswetenschappen van de Universiteit Twente op zijn onderzoek.

In de spoorsector is er veel aandacht voor de objectieve wachttijd, maar wordt nauwelijks gekeken naar de subjectieve tijdbeleving van de reiziger. Reizigers vinden wachten vervelend en overschatten de wachttijd stelselmatig. Uit onderzoek blijkt echter dat niet de schatting van de tijd, maar de waardering van de wachttijd de tevredenheid van de reiziger bepaalt.

Mark van Hagen, werkzaam bij de NS, onderzocht daarom met behulp van verschillende veld- en laboratoriumstudies welke maatregelen effectief zijn om de wachttijd op stations te veraangenamen en de wachttijdperceptie te verkorten. Hij keek hierbij naar de inzet van muziek op stations, het gebruik van kleuren en gekleurd licht en de inzet van digitale videoschermen met informatie, nieuws en entertainment. 

Balans

Het vinden van de juiste balans tussen verschillende prikkels is essentieel, zo komt naar voren uit het onderzoek. Reizigers ervaren het station en hun wachttijd het meest positief als de prikkels die ze ervaren aansluiten bij de drukte op dat moment.

De meest positieve effecten ontstaan daarom door toevoeging van veel prikkels op een rustig perron en toevoeging van weinig prikkels op een druk perron.

Must- en lustreizigers

Verder komt uit het onderzoek naar voren dat verschillende typen reizigers verschillende wensen hebben. In zijn onderzoek onderscheidt Van Hagen de must- en lustreizigers. De mustreiziger heeft meer haast, is veel meer bezig met het reisproces en staat minder open voor afleiding uit de omgeving. De lustreiziger daarentegen is minder gehaast, is minder bezig met het reisproces zelf en staat juist meer open voor afleiding. Mustreizigers voelen zich daardoor prettiger met weinig omgevingsprikkels en lustreizigers juist met veel.